واکنش وزیر اسبق به خودکشی دکتر پرستو بخشی: سکوت وزارت بهداشت مایه شرمساری است

به گزارش فیچینو، هاشمی با انتقاد از عملکرد وزارت بهداشت در ادامه به نشریه طبیب گفت: این وظیفه ذاتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی است که دراداره کل مربوطه تمام خودکشی ها را در وزارت بررسی و به کمک همه دستگاه های حاکمیتی از شیوع آن به سرعت پیشگیری کند. سکوت آنها در این مقوله ای که حتی نشریات و مراکز معتبر پزشکی را شگفت زده کرده مایه تاسف و شرمندگی است.

گفت وگو با سیدحسن هاشمی، وزیر بهداشت دولت حسن روحانی که برای انتشار در اختیار انصاف نیوز قرار گرفته است، در پی می آید.

بعد از تصویب سهمیه 30٪ مناطق محروم از ظرفیت پذیرش دستیار، برنامه مادر وزارت بهداشت این بود که تا سال 1403 یعنی طی مدت 5 سال طرح اجباری را به تدریج در اکثر رشته ها جمع کنیم. لازمه این کار سخت گیری در انجام تعهد افرادی بود که با استفاده از این سهمیه رزیدنت شده و تخصص گرفته بودند و برخورد جدی با دانشگاه های متخلف بود.

همچنین باید پرداختی به پزشکان را به نحوی ارتقا می دادیم که هم باعث بدنامی سهمیه مناطق محروم نشود و این افراد راضی باشند و هم فرصتی باشد برای جذب نیرو و گذراندن طرح اختیاری (زیرا برای پرکردن امتیاز مطب نیاز به حضور در شهرستان را داشتند). ضمنا قراربود برای گروه پزشکی یک سال خدمت ضمن تحصیل درمراکز جامع سلامت که درآنها متخصصین پزشک خانواده مستقر بود تعریف شود.برای گروه دندانپزشکی این دوره 18 ماه تعریف شده بود.

بنابراین آرزوی شخصی من این است که روزی برسد ما حتی یک نفر را برای گذراندن طرح نیروی انسانی با اجبار به مناطق دوردست نفرستیم.

به نظر شما این آرزویتان که آرزوی جامعه جوان پزشکی کشور نیز هست و به زعم منتقدان حوزه سلامت تاثیر بسزایی در کاهش نرخ مهاجرت و افزایش امید به فعالیت درمانی در کشور به نفع مردم خواهد داشت، چگونه می تواند محقق شود؟

اگر قانون اجرا می شد و افرادی که به بهانه خدمت درمناطق محروم از لطف بی نظیر نمایندگان مجلس بهره مند شدند در شهرهایی که تعهد داده بودند به کار گرفته می شدند و نیز تعرفه خدمات به نحوی بود که رضایت مندی آنها را به همراه داشت، امروز در بسیاری از رشته ها نیاز به فرستادن فارغ التحصیلان به طرح اجباری نبود.

کافی است از زمانی که وزارت بهداشت مجبور شد این سهمیه را علی رغم مخالفت در مجلس، اجرا نماید لیست افرادی که از این سهمیه استفاده کرده و بعد فارغ التحصیل شده اند را با محل خدمت فعلی آنها مقایسه کنید! دراین صورت متوجه خواهید شد که عملکرد مجری یعنی وزارت بهداشت چقدر با روح قانون فاصله داشته است.

به نظر من هنوز هم دیر نشده است. خوب است وزارتخانه شفاف سازی کرده و اسامی و محل خدمت همه این عزیزان را که تعدادی از آنها (که احتمالاپارتی نداشته اند) شرافتمندانه در محل خدمت تعهدشده، حاضر هستند را منتشر کند و هرکسی که درمحل خدمت خود حاضر نیست را موظف به رعایت قانون نموده و دانشگاه هایی را که تبعیض قایل شده اند را توبیخ نماید.

من مطمین هستم دیگر نیازی به اکثریت همکارانی که به اجبار به این مناطق اعزام می شوند نباشد.

فراموش نکنیم که استفاده کنندگان از این سهمیه باید سه برابر دوران تحصیل را در محل تعهدداده شده می گذراندند (البته شنیده ام که مجلس به فراخور حال بستگان نمایندگان دخل و تصرفی در این مصوبه داشته ولی هنوز کلیت آن که باید در منطقه محروم خدمت کنند پابرجاست)

معتقدم این سهمیه مهمترین سرمایه نیروی انسانی تخصصی وزارت بهداشت است که اگر درست اجرا می شد یا بشود به نفع مردم مناطق محروم، فارغ التحصیلان و مدیران نظام سلامت خواهد بود.

به نظر شما اگر بساط این سهمیه که متاسفانه موجب رانت زیادی شده و به تجربه ثابت شده که در فضای فرهنگی ایران باز هم ادامه خواهد یافت، برچیده شده و به جزء مهم پرداختی مکفی به پزشکان در مناطق محروم توجه شود با برقراری بیشتر عدالت آموزشی و افزایش رضایت پزشکان و مردم مواجه نخواهیم شد؟ آیا در این حالت مناطق محروم با فقدان یا کمبود پزشک و متخصص مواجه خواهند شد؟

بله من هم با شماکاملا موافق هستم چرا که به عدالت نزدیک تر است.

در نیمه دوم سال92 که ماشروع به کار کردیم در مناطق محروم از جمله استان سیستان و بلوچستان فقط 40درصد نیاز استان به پزشک عمومی تامین شده بود. پرداختی به پزشک عمومی حتی در مناطق ناامن فقط یک میلیون و ششصد هزار تومان و محل سکونت پزشکان رقت بار بود. درتایید فرمایش شما به محض اینکه محل سکونت پزشکان، آبرومند و در سراسر کشور تجهیز شدند و حقوق ماهیانه به 15 تا 17 میلیون تومان افزایش یافت پوشش پزشک دراین استان به 100 درصد افزایش یافت.

ولی واقعیت در کشور ما متاسفانه به گونه دیگری رقم می خورد. نمایندگان مجلس هرگز راضی به تغییر مصوبه خود که درنهایت به ضرر کشور و مناطق محروم و جان ایرانیان است نمی شوند. به جز تعدادی که فرزندان وبستگان شان نفع شخصی می برند، دیگران تصور می کنند که مشکل شهر یا حوزه انتخابیه آنها با وضع این قبیل سهمیه ها رفع خواهد شد.

…تجربه ثابت کرده است که در عمل چنین نیست، هر چقدر سهمیه 10 درصد مدیران و سهمیه زنان و…مشکل مردم را حل کرد اتخاذ این قبیل تصمیمات هم در عمل همان سرنوشت محتوم را به دنبال خواهد داشت.

بنابراین راه حل علمی و صحیح همان مسیری است که اشاره کردید و عقل و عدالت و انصاف نیز همان را حکم می کند ولی در پاسخ به سوال قبلی، من واقع بینانه عرض کردم حالا که نمی توانید یا نمی خواهید تعرفه یا پرداختی را عادلانه پرداخت کنید لااقل از همین فرصتی که ایجادشده، استفاده صحیح بکنید. قطعا در این صورت به تدریج نه تنها طرح اجباری حذف می شود بلکه با اشباع مناطق کم برخوردار از پزشک (با این افزایش ظرفیت نابخردانه پذیرش دانشجو) سهمیه 30 درصد به اعداد کمتری تقلیل پیدا خواهد کرد و فرصت برای سهمیه آزاد (که فاصله علمی فراوانی با پذیرفته شدگان این سهمیه دارند و واقعا حق آنهاست و نفع نظام سلامت و مردم نیز در آن است) بیشتر فراهم خواهد شد.

به عنوان آخرین سوال احتمالا از اخبار خودکشی های رزیدنت ها و پزشکان و متخصصان جوان طرحی مطلع هستید. در این روزهای ابتدایی سال1403 نیز مواجه شدیم با خودکشی متخصص قلب طرحی خانم دکتر پرستو بخشی که ظرف 3 سال گذشته با دو بحران بزرگ روحی از دست دادن پدر و مادر خود مواجه شده بود و حواشی فراوان آن در وزارت بهداشت و کمیسیون موارد خاص و اداره حقوقی وزارت و رفتار اتندینگ بیمارستان شهید رحیمی خرم آباد و معاونت درمان و ریاست دانشگاه علوم پزشکی لرستان. مظلومیت و تنهایی و غربت این دختر بی پناه، قلب بسیاری از اعضای جامعه پزشکی داخل و خارج کشور را به درد آورده و ناخواسته این خبر توسط رسانه های برون مرزی نیز پوشش داده شده است. می خواستیم نظر شما را درباره وظیفه وزارت بهداشت به طور اعم در باره پدیده بحران خودکشی رزیدنت ها و به طور اخص در باره خانم دکتر پرستو بخشی بپرسیم. احتمالا می دانید که وزارت بهداشت در قضیه خودکشی رزیدنتها سیاست سکوت را به گونه ای در پیش گرفته است تو گویی کوچکترین مسیولیتی در قبال این عزیزان و سرنوشت آنان ندارد.

ازجمله غم بارترین خبرهایی که طی سال گذشته بیش ازسال های قبل می شنویم به همکاران جوانی مربوط می شود که به هر دلیل تصمیم به پایان دادن به زندگی پرمرارت خود می گیرند.

ضمن تسلیت به همه برای از دست دادن همکار نازنینی که ابتدای امسال رخ داده، امیدوارم تصمیمات محلی و یا ستادی در وزارت بهداشت که خانه آن عزیز بود در عزم او برای ترک دنیا موثر نبوده باشد. ولی اگرخدای نکرده مقررات داخلی وزارت یا رفتارهای غیردوستانه انگیزه این قبیل تصمیمات باشد پاسخگوی این فاجعه باید وزیر بهداشت و مسیولین تحت امرش باشند.

وظیفه وزیر و همکارانش است که تک تک این مرگ های شوک آور برای جامعه پزشکی را به کمک جامعه شناسان و روانپزشکان و عالمان این بخش بررسی و تحلیل کنند و در دولت درصدد پیشگیری برآیند. به ویژه اگر تصمیم های درون نظام سلامت عامل انگیزشی برای پایان دادن به زندگی است به سرعت شناسایی و برطرف شوند.

این وظیفه ذاتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی است که در اداره کل مربوطه تمام خودکشی ها را در وزارت بررسی و به کمک همه دستگاه های حاکمیتی از شیوع آن به سرعت پیشگیری کند. سکوت آنها در این مقوله ای که حتی نشریات و مراکز معتبر پزشکی را شگفت زده کرده مایه تاسف و شرمندگی است.

از سوی دیگر من تعجب می کنم که چرا نظام پزشکی نیز که نماینده صنف است در ریشه یابی علت خودکشی پزشکانی که با هزار و یک سختی و آرزو دوران پرمشقت تحصیل در این رشته را طی کرده و امروز ناامیدانه به دست خود چشم از جهان فرو می بندند، مماشات می کند؟ چرا همه ما مرده ایم؟

چرا انجمن کاردیولوژی ساکت است؟! چرا نظام پزشکی و انجمن، هییتی را نمی فرستند تا علت را بررسی و اطلاع رسانی کنند؟ وزارت بهداشت اگر نظاره گر است، چرا این دوستان فقط به ذکر مصیبت و تسلیت بسنده می کنند؟

من از رییس کل محترم نظام پزشکی جدا انتظار دارم که شخصا لااقل علت خودکشی همین خانم دکتر پرستو بخشی را بررسی کند و هر فرد یا مقامی احیانا مسیول یا موثر در این حادثه بود را به دادستان و جامعه پزشکی معرفی کند.

خدا شاهد است همه ما که با سکوتمان در عادی سازی این خودکشی ها کمک می کنیم، در بروز این مرگ ها و تصمیم و اقدام نفرات بعدی شریک هستیم. از دست دادن هر یک از این جوانان مثل از بین رفتن یک عضو خانواده است که داغ آن تا ابد بر دل ها می ماند.

به نظرم وزارت بهداشت و نظام پزشکی و معاونت اجتماعی وزارت کشور (که مسیول پایش آسیب های اجتماعی است) باید هر چه سریعتر ضمن ریشه یابی این پدیده، برای توقف این پدیده در حال گسترش اقدام عملی کنند.

فراموش نکنند که هر مرگ این چنینی انگیزه ای است قوی برای آنها که هنوز تصمیم به اقدام نگرفته اند. امیدوارم در ابتدای سال جدید برای پیشگیری عجله کنند و تمام همت خود را به کار گیرند.