چه چیزی برای ضربان قلب پایین خوب است؟ بهترین درمان خانگی

ضربان قلب پایین یا به‌اصطلاح پزشکی «برادی‌کاردی» هنگامی رخ می‌دهد که قلب کمتر از ۶۰ بار در دقیقه بتپد. این مسئله برای برخی افراد از جمله ورزشکاران حرفه‌ای کاملاً طبیعی است و مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما در موارد دیگر برادی‌کاردی می‌تواند نشانه‌ای از اختلال در سیستم الکتریکی قلب مشکلات تیروئیدی مصرف برخی داروها یا حتی نداشتن توازن الکترولیت‌ها باشد. حال سؤال اصلی این است که «چه چیزی برای ضربان قلب پایین خوب است؟» رژیم غذایی سالم مدیریت استرس خواب کافی مصرف کافی مایعات ورزش و مکمل‌ها و گیاهان دارویی از بهترین راه‌های درمان ضربان قلب پایین در منزل هستند. در ادامه با ما همراه باشید.

علائم و نشانه‌های ضربان قلب پایین

پیش‌از اینکه بگوییم چه چیزی برای ضربان قلب پایین خوب است؟ باید ابتدا با این مشکل دقیقاً آشنا شوید تا آن را با ضربان پایین طبیعی قلب اشتباه نگیرید. طبق گفته وب‌سایت columbiadoctors.org:

“Having bradycardia (say “bray-dee-KAR-dee-uh”) means that your heart beats slower than normal. For most adults, a heart rate of about 60 to 100 beats a minute while at rest is considered normal.”

«برادی‌کاردی (به انگلیسی: bradycardia تلفظ: بری-دی-کار-دی-آ) به‌‌معنای ضربان قلب آهسته‌تر از حد طبیعی است. برای بیشتر بزرگسالان تعداد ضربان قلب در حالت استراحت بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه به‌عنوان محدوده طبیعی درنظر گرفته می‌شود.»

بنابراین برادی‌کاردی به‌‌معنای ضربان قلب پایین‌تر از ۶۰ بار در دقیقه است. البته برای افرادی مانند دونده‌ها یا شناگران حرفه‌ای ضربان قلب زیر ۶۰ ممکن است کاملاً طبیعی باشد؛ زیرا عضلات قلب آنان به‌گونه‌ای قوی شده است که با هربار تپش خون بیشتری پمپاژ می‌کنند؛ اما اگر برادی‌کاردی باعث کاهش خون‌رسانی به اندام‌ها شود ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

• سرگیجه یا سبکی سر؛
• تنگی نفس هنگام انجام فعالیت‌های معمولی؛
• احساس خستگی مفرط یا ضعف؛
• درد قفسه سینه یا حس سنگینی در قلب؛
• بی‌حالی و گیجی یا مشکل در تمرکز؛
• غش‌کردن (سنکوپ) در موارد حاد.

برای مراقبت از زخم و جلوگیری از عفونت توجه به وضعیت گردش خون و ضربان قلب اهمیت دارد. ضربان قلب پایین می‌تواند بر روند بهبود زخم‌ها تأثیر بگذارد زیرا جریان خون کافی به بافت‌های آسیب‌دیده نمی‌رسد. افرادی که دچار کاهش ضربان قلب هستند باید با مصرف مواد مغذی مناسب و رعایت توصیه‌های پزشکی روند ترمیم زخم را بهبود بخشند. در این شرایط روش‌های مناسب برای تعویض پانسمان و جدا کردن گاز استریل چسبیده به بخیه نیز بسیار مهم است تا از آسیب به زخم و تأخیر در بهبودی جلوگیری شود. در مطلب چگونه گاز استریل چسبیده به بخیه را جدا کنیم نحوه انجام این کار توضیح داده شده است.

چه چیزی برای ضربان قلب پایین خوب است؟ (روش‌های خانگی)

اما چه چیزی برای ضربان قلب پایین خوب است و برای بهبود آن در خانه چه می‌توانیم بکنیم؟ روش‌های زیر در کنار درمان اصلی و توصیه‌های پزشک می‌توانند کمک‌کننده باشند:

رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی

• میوه‌ها و سبزیجات تازه: به‌دلیل تأمین انواع ویتامین‌ها و املاح معدنی؛
• غلات کامل (نان سبوس‌دار جوی دوسر برنج قهوه‌ای): برای تنظیم سطح قند خون و پیشگیری از خستگی؛
• پروتئین‌های بدون چربی (ماهی مرغ حبوبات): کمک به حفظ سلامت قلب؛
• خوراکی‌های حاوی امگا-۳ مانند ماهی سالمون گردو و دانه چیا: این اسید چرب می‌تواند سطح کلسترول خوب (HDL) را بالا ببرد و فشارخون را تعدیل کند.

مدیریت استرس

استرس بالا با هورمون کورتیزول و آدرنالین در ارتباط است که می‌تواند سلامت قلب را تحت تأثیر قرار بدهد. تکنیک‌های تنفس عمیق مدیتیشن یوگا یا حتی پیاده‌روی در طبیعت می‌توانند به کاهش استرس و تنظیم ضربان قلب کمک کنند.

خواب کافی

کمبود خواب و اختلالات خواب (مانند وقفه تنفسی در خواب) گاه باعث کندی ضربان قلب می‌شوند. تنظیم ساعت خواب استفاده از تشک و بالش مناسب و ایجاد محیطی ساکت و تاریک کیفیت خواب را ارتقا می‌دهد.

مصرف کافی مایعات

کم‌آبی بدن می‌تواند بدن را تحت فشار قرار بدهد و بر ریتم قلب اثر منفی بگذارد. نوشیدن روزانه حداقل ۸ لیوان آب به‌ویژه در محیط‌های گرم یا هنگام فعالیت بدنی توصیه می‌شود.

مدیریت مصرف داروها

اگر داروی خاصی (مانند بتابلاکرها یا برخی داروهای فشارخون) مصرف می‌کنید که روی ضربان قلب تأثیر می‌گذارد حتماً با پزشک درمورد تنظیم دوز یا تعویض دارو مشورت کنید.

نقش مکمل‌ها و گیاهان دارویی در افزایش ضربان قلب

گاهی اوقات به‌ویژه در صورت وجود کمبودهای تغذیه‌ای مصرف مکمل‌ها با مشورت پزشک می‌تواند ضربان قلب را به حالت طبیعی نزدیک کند:

• کوآنزیم کیوتن (CoQ10): به افزایش انرژی قلب و بهبود پمپاژ خون کمک می‌کند.
• ال-کارنیتین: در برخی مطالعات حیوانی نشان داده شده است که می‌تواند سوخت‌وساز قلب را بهبود ببخشد.
• منیزیم: کمبود منیزیم با بروز مشکلات ریتم قلبی در ارتباط است. مصرف ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم منیزیم در روز می‌تواند مفید باشد.
• ویتامین‌های گروه B: برای متابولیسم سلولی و عملکرد سیستم عصبی مهم هستند و در سلامت کلی قلب نیز نقش دارند.

توجه داشته باشید که مصرف هرگونه مکمل باید زیر نظر متخصص باشد؛ چراکه ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته یا برای شرایط خاصی مناسب نباشد.

اصلاح سبک زندگی برای پیشگیری و کنترل برادی‌کاردی

پس‌از اینکه دیدیم چه چیزی برای ضربان قلب پایین خوب است باید بگوییم که حتی اگر ضربان قلب پایین فعلی شما نیاز به درمان تهاجمی نداشته باشد اصلاح سبک زندگی می‌تواند از بروز مشکلات قلبی آینده جلوگیری کند:

• ترک سیگار و الکل: این دو عامل ریسک بیماری‌های عروق کرونر و نامنظمی‌های قلبی را به‌شدت افزایش می‌دهند.
• کاهش وزن در صورت اضافه‌وزن: فشار اضافی بر قلب می‌تواند بر ریتم قلب اثر منفی بگذارد.
• ورزش ملایم و مداوم: روزانه حداقل ۳۰ دقیقه پیاده‌روی تند یا شنا می‌تواند به‌صورت بلندمدت قلب را قوی‌تر کند و به تنظیم ضربان کمک نماید.
• کنترل فشارخون و قند خون: فشارخون بالا یا دیابت کنترل‌نشده می‌توانند منجر به بروز ناهنجاری‌های قلبی شوند.
• چکاپ منظم: در صورت وجود سابقه خانوادگی یا علائم اولیه مراجعه دوره‌ای به پزشک و انجام نوار قلب (EKG) و سایر آزمایش‌های موردنیاز اهمیت زیادی دارد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر ضربان قلب شما به‌طور مداوم زیر ۶۰ بار در دقیقه است و علائمی نظیر سرگیجه تنگی نفس خستگی شدید یا حتی غش را تجربه می‌کنید مراجعه به پزشک ضروری است. در برخی شرایط ممکن است نیاز به کار گذاشتن ضربان‌ساز (Pacemaker) باشد. همچنین اگر فکر می‌کنید دارویی که مصرف می‌کنید عامل برادی‌کاردی است بدون هماهنگی با پزشک آن را قطع نکنید؛ چون پزشک می‌تواند دوز را تنظیم یا دارو را جایگزین کند.

سخن پایانی

در پاسخ به پرسش «چه چیزی برای ضربان قلب پایین خوب است؟» می‌توان گفت سبک زندگی سالم تغذیه مناسب کاهش استرس و مدیریت صحیح داروها تأثیر بسزایی در بهبود یا پیشگیری از برادی‌کاردی دارند.