نمونه دادخواست مطالبه وجه قراردادی

وقتی کسی به خاطر یک قرارداد، به شما بدهکار می‌شود و سر موقع پولتان را نمی‌دهد، می‌توانید با تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه قراردادی، حق خودتان را بگیرید. این دادخواست یه جور سند قانونیه که شما باهاش رسماً از دادگاه می‌خواهید که اون شخص یا شرکت رو مجبور به پرداخت بدهیش کنه و نذاره حقتون پایمال بشه.

توی زندگی روزمره، قراردادها پایه و اساس خیلی از کارهامون هستند، از خرید و فروش یه موبایل ساده گرفته تا قراردادهای بزرگ‌تر مثل ساخت و ساز یا اجاره ملک. اصلاً هر وقت شما با کسی توافق می‌کنید که کاری رو انجام بده یا پولی رو بپردازه و هر دو طرف قبول می‌کنید، یه جور قرارداد شکل گرفته. حالا فرض کنید شما همه کارهایی که قرار بوده انجام بدید رو انجام دادید، اما اون طرف، زیر قول و قرارش زده و پول شما رو نمی‌ده. اینجا چه‌کار باید بکنید؟ چطور می‌تونید حق خودتون رو بگیرید؟ قطعاً اولین چیزی که به ذهن میاد، مراجعه به قانون و دادگاهه. اما خب، رفتن به دادگاه و نوشتن یه دادخواست قانونی ممکنه برای خیلی‌ها، مخصوصاً اونایی که با اصطلاحات حقوقی آشنایی ندارن، یه کم سخت و پیچیده باشه.

نگران نباشید! ما اینجا هستیم تا این مسیر رو براتون هموار کنیم. توی این مقاله، قدم به قدم بهتون می‌گیم که دادخواست مطالبه وجه قراردادی چیه، چطور باید تنظیمش کنید و چه نکاتی رو باید حواستون باشه. از مفهوم وجه قراردادی گرفته تا معرفی انواع نمونه دادخواست مطالبه وجه برای شرایط مختلف، همه رو با زبانی ساده و خودمونی توضیح می‌دیم تا دیگه سردرگم نشید و با خیال راحت بتونید حق و حقوقتون رو پیگیری کنید. پس اگه شما هم از کسی طلب دارید و دنبال یه راهنمای جامع هستید که بدونید چطور باید دادخواستتون رو بنویسید، جای درستی اومدید. بیایید با هم ببینیم این دعوا چه ریزه‌کاری‌هایی داره.

مفهوم و ابعاد مطالبه وجه قراردادی

قبل از اینکه بخواهیم وارد جزئیات نوشتن دادخواست مطالبه وجه قراردادی بشیم، بیایید ببینیم اصلاً منظور از “وجه قراردادی” چیه و چه فرقی با بقیه‌ی طلب‌ها داره. این بخش یه جورایی نقشه راه ماست که مطمئن بشیم درست حرکت می‌کنیم.

وجه قراردادی چیست و چه تفاوتی با سایر مطالبات دارد؟

خیلی ساده بخوام بگم، وجه قراردادی یعنی پولی که قرار بوده به خاطر یه قرارداد، به شما پرداخت بشه. فرض کنید شما یه ماشین رو فروختید، پولی که خریدار باید بهتون بده، ثمن معامله محسوب می‌شه و چون از دل یه قرارداد (مبایعه‌نامه) بیرون اومده، می‌شه گفت وجه قراردادیه. یا مثلاً اگه خونه‌ای رو اجاره دادید و مستأجر اجاره‌بها رو نداده، اون اجاره‌بهای پرداخت نشده هم وجه قراردادیه.

پس، اصل و اساس مطالبه وجه قراردادی، وجود یه قرارداد بین شما و اون شخص بدهکاره. این قرارداد می‌تونه کتبی باشه (مثل همون مبایعه‌نامه یا اجاره‌نامه) یا حتی شفاهی (مثل توافق سر یه کار کوچیک که بدون کاغذبازی انجام شده). نکته مهم اینه که تعهد به پرداخت، از یه توافق بین طرفین نشأت گرفته باشه.

اما مطالبه وجه قراردادی با بقیه طلب‌ها فرق داره. مثلاً اگه کسی چکی به شما داده و برگشت خورده، دعوای مطالبه وجه چک هست که مسیر قانونی خاص خودش رو داره. یا اگه خدای نکرده، کسی به اموال شما خسارت زده و باید جبرانش کنه، اون دیگه خسارت غیرقراردادی یا مسئولیت مدنیه و ربطی به قرارداد نداره. پس حواسمون باشه که اگه بدهی از یه قرارداد اومده، اسمش می‌شه وجه قراردادی و باید از این مسیر جلو بریم.

ارکان یک قرارداد معتبر و شرایط ایجاد تعهد پرداخت

حالا که فهمیدیم وجه قراردادی چیه، باید بدونیم که هر قراردادی هم معتبر نیست که بتونیم باهاش مطالبه وجه کنیم. یه قرارداد وقتی معتبره که چند تا رکن اساسی رو داشته باشه. مثلاً: اول اینکه دو طرف با رضایت خودشون قرارداد رو امضا کرده باشن، یعنی کسی زورشون نکرده باشه. دوم، هر دو طرف اهلیت معامله داشته باشن (مثلاً عاقل و بالغ باشن). سوم، موضوع قرارداد معلوم و مشخص باشه (چی رو دارید می‌فروشید؟ چه خدماتی رو ارائه می‌دید؟). و چهارم، جهت معامله مشروع و قانونی باشه. مثلاً نمی‌تونید برای کاری که از نظر قانون جرمه، قرارداد ببندید و بعدش مطالبه وجه کنید.

اگه این ارکان رعایت شده باشه و توی قرارداد هم به صراحت یا تلویحاً تعهد پرداخت یه مبلغ مشخص وجود داشته باشه، اون وقته که می‌تونید روی اون قرارداد حساب کنید و برای مطالبه وجه اقدام کنید. یادتون باشه، گاهی شروط ضمن عقد هم می‌تونن تعهدات مالی جدیدی ایجاد کنن، پس حواستون به تک تک بندهای قرارداد باشه.

مستندات اثبات وجود و میزان وجه قراردادی

وقتی می‌خواید برای نمونه دادخواست مطالبه وجه قراردادی اقدام کنید، باید دست پر به دادگاه برید. یعنی چی؟ یعنی باید مدارک و دلایلی داشته باشید که نشون بده واقعاً طلبکارید و طرف مقابل هم بدهکاره. مهم‌ترین مستندات عبارتند از:

• اصل قرارداد: این مهم‌ترین مدرکه! فرقی نمی‌کنه مبایعه‌نامه، اجاره‌نامه، قرارداد وام، پیمانکاری یا هر چی که اسمشه. حتماً کپی مصدق (تایید شده) یا اصلش رو داشته باشید.
• الحاقیه‌ها و پیوست‌های قرارداد: اگه به قرارداد اصلی چیزی اضافه شده یا پیوست‌هایی داره که روی مبلغ تأثیر می‌ذاره، اونا هم مهمه.
• رسیدهای بانکی و فیش‌های واریزی: اینا می‌تونه نشون بده شما قبلاً پولی رو پرداخت کردید و حالا منتظر بازپرداختش هستید، یا اینکه طرف مقابل بخشی از طلب رو داده و حالا باقیمانده رو می‌خواید.
• مکاتبات و پیام‌ها: هر ایمیل، پیامک، چت واتساپ یا اظهارنامه رسمی که نشون می‌ده شما قبلاً طلب رو از طرف مقابل درخواست کردید یا اون خودش به بدهیش اقرار کرده، می‌تونه مدرک خوبی باشه.
• شهادت شهود و اقرار خوانده: اگه کسی شاهد بوده که طرف مقابل به شما بدهکاره یا خودش توی دادگاه یا بیرون از دادگاه (با سند) اقرار کرده، اینها هم دلایل محکمه‌پسند محسوب می‌شن.
• گزارش کارشناسی: گاهی اوقات برای تعیین میزان دقیق طلب (مثلاً تو قراردادهای خدماتی که باید ارزش کار انجام شده مشخص بشه)، لازمه که کارشناس نظر بده.

هر چقدر مدارکتون کامل‌تر باشه، شانس موفقیتتون توی دعوای مطالبه وجه قراردادی بیشتره. پس تا می‌تونید مدارک رو جمع و جور کنید.

گام به گام تنظیم دادخواست مطالبه وجه قراردادی

خب، تا اینجا فهمیدیم که وجه قراردادی چیه و چه مدارکی برای اثباتش لازمه. حالا می‌رسیم به بخش هیجان‌انگیز ماجرا: چطور یه نمونه دادخواست مطالبه وجه قراردادی رو مثل یه حقوق‌دان حرفه‌ای تنظیم کنیم؟ این بخش، همون راهنمای قدم به قدمیه که دنبالش بودید.

مشخصات خواهان و خوانده

اولین قدم، پر کردن مشخصات دقیق خواهان (یعنی شما که طلبکارید) و خوانده (یعنی اون کسی که بدهکاره). این قسمت خیلی مهمه چون اگه اطلاعات اشتباهی وارد کنید، ممکنه پرونده‌تون کلاً به مشکل بخوره یا رسیدگی طولانی بشه.

• برای خواهان: اسم و فامیل کامل، نام پدر، شماره ملی، تاریخ تولد، شغل، نشانی دقیق پستی (که ابلاغیه‌ها به دستتون برسه) و شماره تلفن همراه.
• برای خوانده: همین اطلاعات رو باید برای خوانده هم پر کنید. اگه خوانده یه شرکت یا موسسه باشه، باید اسم کامل شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، نشانی دفتر مرکزی و نام و مشخصات نماینده قانونی (مدیرعامل یا صاحب امضا) رو بنویسید.

یه نکته مهم: حتماً از دقیق بودن نشانی پستی خوانده مطمئن بشید. اگه ابلاغ دادگاه به دستش نرسه، روند پرونده عقب می‌افته. گاهی اوقات نیاز به استعلام از اداره ثبت احوال یا اداره ثبت شرکت‌ها پیدا می‌کنید تا نشانی دقیق رو پیدا کنید.

تعیین خواسته در دادخواست مطالبه وجه قراردادی

«خواسته» یعنی چی؟ یعنی دقیقاً شما چی از دادگاه می‌خواید؟ این بخش قلب دادخواست مطالبه وجه قراردادی شماست و باید خیلی شفاف و روشن نوشته بشه.

1. مبلغ اصلی خواسته: باید مبلغی که طلب دارید رو هم به عدد و هم به حروف بنویسید. مثلاً “یک میلیارد ریال معادل ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان”. یادتون باشه اگه پولتون ارز خارجی (مثل دلار) باشه، باید معادل ریالی اون رو در زمان سررسید یا زمان تنظیم دادخواست مشخص کنید.
2. درخواست‌های تبعی الزامی: اینها چیزهایی هستند که معمولاً همراه با مطالبه وجه درخواست می‌شن:
   • مطالبه خسارت تأخیر تأدیه: یعنی جبران زیانی که به خاطر دیر پرداخت کردن پولتون بهتون وارد شده. حتماً ذکر کنید که این خسارت رو از چه تاریخی (معمولاً تاریخ سررسید بدهی یا تاریخ ارسال اظهارنامه) و بر اساس شاخص بانک مرکزی (که نرخ تورم رو نشون می‌ده) می‌خواید. این موضوع بر اساس ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی قابل مطالبه است.
   • مطالبه هزینه‌های دادرسی: همه هزینه‌هایی که برای دادخواست و پیگیری پرونده پرداخت کردید (مثل هزینه تمبر، هزینه کارشناسی، …) رو می‌تونید از خوانده درخواست کنید.
   • مطالبه حق‌الوکاله وکیل: اگه وکیل گرفتید، می‌تونید هزینه‌ی وکیل رو هم از خوانده بخواید.
3. درخواست‌های تبعی اختیاری:
   • تأمین خواسته: این یکی خیلی مهمه! اگه نگرانید که خوانده اموالش رو جابجا کنه تا شما نتونید پولتون رو بگیرید، می‌تونید همزمان با دادخواست مطالبه وجه قراردادی یا بعد از اون، درخواست تأمین خواسته بدید. این یعنی دادگاه قبل از اینکه حکم نهایی صادر کنه، اموال خوانده رو توقیف می‌کنه (معادل مبلغ طلب شما). برای این کار، معمولاً باید یه مبلغی رو به عنوان “خسارت احتمالی” به حساب دادگستری واریز کنید تا اگه خدای نکرده حق با شما نبود، از اون مبلغ به خوانده خسارت پرداخت بشه.
   • اعسار از پرداخت هزینه دادرسی: اگه خودتون توانایی پرداخت هزینه دادرسی رو ندارید، می‌تونید درخواست اعسار بدید و از دادگاه بخواید که این هزینه‌ها رو ازتون نگیره یا قسط‌بندی کنه.

بخش دلایل و مستندات

اینجا لیستی از تمام مدارکی که قبلاً جمع‌آوری کردید رو می‌نویسید. هر چقدر دقیق‌تر و کامل‌تر باشه، بهتره. مثلاً:

• رونوشت مصدق (کپی برابر اصل) قرارداد (مبایعه‌نامه، اجاره‌نامه، قرارداد خدمات و…)
• رونوشت مصدق رسیدهای بانکی یا فیش‌های واریزی
• رونوشت مصدق اظهارنامه ارسالی به خوانده (به همراه برگه پست)
• تصاویر پیامک‌ها یا ایمیل‌های مرتبط (که توسط کارشناس رسمی دادگستری تأیید شده باشد)
• کارت ملی خواهان (برای احراز هویت)
• استشهادیه محلی (در صورت وجود شاهد)

یادتون نره که حتماً رونوشت مصدق مدارک رو همراه دادخواست به دادگاه تحویل بدید. اصل مدارک رو تا زمان جلسه دادگاه پیش خودتون نگه دارید.

شرح دادخواست (متن اصلی): هنر نگارش حقوقی

این قسمت، جاییه که شما داستان طلب خودتون رو برای قاضی تعریف می‌کنید. اما نه هر جور داستانی، بلکه یه داستان حقوقی، مختصر و مفید، و کاملاً مستند. در واقع شما باید به قاضی توضیح بدید که چطور شد که این طلب به وجود اومد و چرا خوانده باید پول رو به شما بده.

1. شروع با وقایع: با یه مقدمه کوتاه شروع کنید و بگید که در چه تاریخی قراردادی بین شما و خوانده بسته شده. موضوع قرارداد چی بوده (مثلاً فروش ملک، ارائه خدمات، قرض دادن پول) و تعهدات هر دو طرف چی بوده.
2. شرح عدم ایفای تعهد: توضیح بدید که خوانده چطور به تعهد خودش عمل نکرده و چرا پولی که قرار بوده بده رو نداده. مثلاً بنویسید: “خوانده محترم متأسفانه با وجود سررسید موعد مقرر در تاریخ (فلان)، از پرداخت مبلغ (فلان) بابت (موضوع قرارداد) خودداری نموده است.”
3. اشاره به پیگیری‌های قبلی: اگه قبلاً برای مطالبه وجه اقدام کردید (مثلاً اظهارنامه فرستادید یا تماس گرفتید)، حتماً بهش اشاره کنید. این نشون می‌ده که شما قبل از دادگاه هم برای حل مشکل تلاش کردید.
4. استناد به قوانین: اینجا جاییه که باید یکم حقوقی‌تر حرف بزنید. به مواد قانونی مربوطه اشاره کنید. مثلاً ماده ۱۰ قانون مدنی (اصل آزادی قراردادها) یا مواد ۲۱۹، ۲۲۰ و ۲۲۱ (لزوم وفای به عهد و شرایط صحت قرارداد)، یا ماده ۶۴۸ قانون مدنی (مربوط به عقد قرض) و مواد ۱۹۸، ۵۱۵، ۵۱۹، ۵۲۲، ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی (مربوط به اثبات دعوا، هزینه‌های دادرسی، خسارت تأخیر تأدیه و تأمین خواسته). البته لازم نیست همه مواد رو بنویسید، اونایی که به پرونده شما مرتبط‌تره کافیه.
5. درخواست صریح از دادگاه: در پایان، از دادگاه بخواهید که با توجه به مدارک و دلایل شما، حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته، خسارت تأخیر تأدیه، هزینه‌های دادرسی و حق‌الوکاله وکیل (اگه دارید) صادر کنه.

یادتان باشد، در نگارش شرح دادخواست، صراحت، دقت و ارائه مستندات محکم کلید موفقیت شماست. قاضی باید به راحتی بتواند داستان حقوقی شما را درک کند و با دلایل قانونی شما همراه شود.

نمونه‌های دادخواست مطالبه وجه قراردادی (با قابلیت انطباق)

حالا که با جزئیات تنظیم دادخواست مطالبه وجه قراردادی آشنا شدید، وقتشه که چند تا نمونه دادخواست مطالبه وجه رو برای شرایط مختلف با هم ببینیم. این نمونه‌ها یه جور قالب آماده هستن که شما می‌تونید با تغییر مشخصات و جزئیات پرونده خودتون، ازشون استفاده کنید. هر چند من نمی‌تونم فایل قابل دانلود براتون بذارم، اما ساختار و محتوای اصلی هر نمونه رو کامل براتون توضیح می‌دم تا خودتون بتونید با توجه به شرایط پرونده‌تون، دادخواستتون رو بنویسید.

نمونه جامع و قابل ویرایش دادخواست مطالبه وجه قراردادی

این یک نمونه دادخواست مطالبه وجه کلی هست که می‌تونید برای اکثر قراردادها، با کمی تغییر، ازش استفاده کنید. فرض کنید شما مبلغی پول رو به کسی قرض دادید و حالا می‌خواید پس بگیرید.

بسمه تعالی

خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل خواهان]
نام پدر: [نام پدر خواهان]
شماره ملی: [شماره ملی خواهان]
نشانی: [نشانی دقیق و کامل خواهان]
شماره تماس: [شماره تماس خواهان]

خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل خوانده]
نام پدر: [نام پدر خوانده]
شماره ملی: [شماره ملی خوانده]
نشانی: [نشانی دقیق و کامل خوانده]

وکیل: (در صورت وجود وکیل)
نام و نام خانوادگی: [نام کامل وکیل]
شماره پروانه وکالت: [شماره پروانه]
نشانی: [نشانی دفتر وکیل]
شماره تماس: [شماره تماس وکیل]

خواسته:
1. مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت [موضوع قرارداد، مثلاً: قرض، ثمن معامله، اجرت خدمات و...]
2. مطالبه خسارت تأخیر تأدیه بر اساس شاخص بانک مرکزی از تاریخ [تاریخ سررسید یا تاریخ مطالبه] تا زمان پرداخت کامل وجه.
3. مطالبه کلیه هزینه‌های دادرسی.
4. (در صورت تمایل) مطالبه حق‌الوکاله وکیل.
5. (در صورت نیاز) صدور قرار تأمین خواسته قبل از ابلاغ به خوانده.

دلایل و مستندات:
1. رونوشت مصدق [نوع قرارداد، مثلاً: قرارداد قرض‌الحسنه مورخ ...]
2. رونوشت مصدق رسیدهای واریزی/بانکی مورخ [تاریخ رسیدها]
3. رونوشت مصدق اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال اظهارنامه]
4. کپی کارت ملی خواهان

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان محل صلاحیت]

با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می‌رساند، اینجانب خواهان به موجب [نوع قرارداد] مورخ [تاریخ انعقاد قرارداد] که یک نسخه از رونوشت مصدق آن به پیوست تقدیم می‌گردد، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به عنوان [موضوع قرارداد، مثلاً: قرض‌الحسنه] به خوانده محترم پرداخت نمودم.

بر اساس توافق و تعهدات قراردادی، مقرر بود که خوانده مبلغ مذکور را در تاریخ [تاریخ سررسید] به اینجانب بازپرداخت نماید. متأسفانه، علی‌رغم سررسید موعد مقرر و مراجعات مکرر اینجانب و همچنین ارسال اظهارنامه رسمی به شماره [شماره اظهارنامه] در تاریخ [تاریخ ارسال اظهارنامه]، خوانده محترم تاکنون از ایفای تعهد خود و پرداخت مبلغ بدهی خودداری ورزیده است.

با عنایت به مراتب فوق و مستنداً به مواد 10، 219 و 648 قانون مدنی و مواد 198، 515، 519 و 522 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح خواسته، مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل مبلغ بدهی به انضمام خسارت تأخیر تأدیه (بر اساس شاخص بانک مرکزی از تاریخ سررسید/مطالبه تا زمان پرداخت کامل) و کلیه هزینه‌های دادرسی و حق‌الوکاله وکیل (در صورت داشتن وکیل) مورد استدعاست.

همچنین، نظر به احتمال تضییع حق و جابجایی اموال از سوی خوانده، صدور قرار تأمین خواسته از اموال خوانده محترم، قبل از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی، مورد تقاضا می‌باشد.

با احترام فراوان،
[امضا خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه دادخواست مطالبه ثمن معامله

فرض کنید ملکی یا کالایی رو فروختید، ولی خریدار پولش رو کامل نداده. اینجا باید از دادخواست مطالبه ثمن معامله استفاده کنید. کافیه جاهای خالی رو با اطلاعات خودتون پر کنید.

در بخش “شرح دادخواست”، باید به جای قرض، به مبایعه‌نامه و فروش کالا یا ملک اشاره کنید: “اینجانب به موجب مبایعه‌نامه مورخ [تاریخ]، ملک/کالای [مشخصات] را به خوانده فروخته‌ام و خوانده متعهد به پرداخت ثمن معامله به مبلغ [مبلغ] ریال گردیده است. متأسفانه خوانده از پرداخت مبلغ باقیمانده/کل ثمن معامله خودداری کرده است.” مدارک شما هم باید شامل رونوشت مصدق مبایعه‌نامه و در صورت لزوم، سند مالکیت یا فاکتور فروش باشد.

نمونه دادخواست مطالبه اجاره‌بها و اجور معوقه

اگه صاحب‌خونه هستید و مستأجرتون اجاره‌بها رو نداده، این نمونه دادخواست مطالبه وجه به کارتون میاد. اینجا باید به اجاره‌نامه اشاره کنید.

در بخش “شرح دادخواست”، توضیح می‌دهید: “اینجانب به موجب قرارداد اجاره مورخ [تاریخ]، ملک/واحد مسکونی/تجاری [نشانی] را به خوانده اجاره دادم. بر اساس بند [شماره بند] قرارداد، خوانده متعهد به پرداخت ماهانه مبلغ [مبلغ] ریال اجاره‌بها بوده است. متأسفانه خوانده از تاریخ [تاریخ اولین ماه بدهی] تاکنون، اجاره‌بهای [تعداد ماه] ماه را پرداخت نکرده است.” رونوشت مصدق اجاره‌نامه، مدارک هویت و در صورت لزوم، رسیدهای پرداخت قبلی اجاره (برای اثبات میزان اجاره) مدارک شما خواهند بود.

نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت ارائه خدمات قراردادی

شاید شما پیمانکار، مشاور، یا ارائه‌دهنده خدماتی باشید که کارتون رو انجام دادید، اما حق‌الزحمه‌تون رو نگرفتید. نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت خدمات در این مواقع کاربرد داره.

در بخش “شرح دادخواست”، می‌نویسید: “اینجانب به موجب قرارداد/توافق شفاهی مورخ [تاریخ]، خدمات [شرح کامل خدمات ارائه شده، مثلاً طراحی سایت، مشاوره حقوقی، پیمانکاری ساختمان] را برای خوانده محترم انجام دادم. بر اساس توافق، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ] ریال به عنوان حق‌الزحمه/اجرت خدمات بوده است. با وجود انجام کامل خدمات و تحویل [مستندات تحویل کار]، خوانده از پرداخت مبلغ مذکور خودداری می‌نماید.” مدارک شما می‌تواند شامل قرارداد خدمات، گزارشات کاری، تأییدیه انجام کار از سوی خوانده، فاکتور و صورت وضعیت کار باشد.

نمونه دادخواست مطالبه وجه (وام/قرض الحسنه قراردادی)

این مورد شبیه همون نمونه جامع اوله، اما اینجا بیشتر روی قرض‌الحسنه یا وام‌های قراردادی تأکید می‌شه که ممکنه شفاهی یا با سند عادی باشه.

در “شرح دادخواست”، روی نحوه واریز وجه به عنوان قرض و تعهد بازپرداخت تأکید کنید: “اینجانب در تاریخ [تاریخ] مبلغ [مبلغ] ریال را به عنوان قرض‌الحسنه/وام به حساب خوانده واریز نمودم. بر اساس توافق [شفاهی/کتبی]، خوانده متعهد به بازپرداخت مبلغ مذکور در تاریخ [تاریخ سررسید] بوده است. متأسفانه با وجود سررسید، خوانده از ایفای تعهد خود سر باز می‌زند.” مدارک شما شامل رسیدهای واریزی، اسناد کتبی قرض (اگر وجود دارد) و هرگونه مکاتبه یا پیام که دال بر این قرض باشد.

نمونه دادخواست مطالبه وجه التزام/خسارت قراردادی

گاهی اوقات شما اصل پول رو نمی‌خواید، بلکه خسارتی رو مطالبه می‌کنید که در خود قرارداد پیش‌بینی شده. به این میگن وجه التزام یا خسارت قراردادی.

در “شرح دادخواست”، باید به شرط وجه التزام در قرارداد اشاره کنید: “بر اساس بند [شماره بند] قرارداد مورخ [تاریخ]، در صورت عدم انجام تعهد [شرح تعهد انجام نشده] توسط هر یک از طرفین، متخلف متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ وجه التزام] ریال به عنوان وجه التزام/خسارت قراردادی به طرف دیگر می‌باشد. متأسفانه خوانده از انجام تعهد [شرح تعهد] خودداری نموده است.” مدارک شما شامل قرارداد اصلی که شرط وجه التزام در آن قید شده، و مستنداتی که نشان دهد خوانده به تعهد خود عمل نکرده است.

نکات حقوقی کلیدی در دعوای مطالبه وجه قراردادی

تا اینجا حسابی با چم‌وخم تنظیم دادخواست مطالبه وجه قراردادی آشنا شدیم. اما کار همین‌جا تموم نمی‌شه. یه سری نکات حقوقی مهم دیگه هم هست که باید گوشه‌ی ذهنتون داشته باشید تا توی مسیر پرونده، غافلگیر نشید و کارتون رو درست پیش ببرید. اینها مثل چراغ راهنما عمل می‌کنن.

مرجع صالح برای رسیدگی

یعنی کدوم دادگاه یا مرجع به دعوای شما رسیدگی می‌کنه؟ این کاملاً بستگی به مبلغ طلب شما داره:

• اگه مبلغ طلب شما تا ۲۰ میلیون تومان باشه (به جز مواردی که مربوط به اموال غیرمنقول مثل ملک هست)، دعوای شما توی شورای حل اختلاف رسیدگی می‌شه.
• اگه مبلغ طلب شما بالای ۲۰ میلیون تومان باشه، باید دادخواستتون رو به دادگاه عمومی حقوقی تقدیم کنید.

پس قبل از اینکه دادخواست رو تنظیم کنید، حتماً مبلغ طلب رو چک کنید تا اشتباهی به مرجع نادرست مراجعه نکنید و وقتتون هدر نره.

هزینه دادرسی

رفتن به دادگاه هزینه داره و بهش میگن هزینه دادرسی. این هزینه بر اساس مبلغ طلب شما محاسبه می‌شه:

• در دادگاه عمومی حقوقی، این هزینه ۳.۵ درصد از کل مبلغی که مطالبه می‌کنید.
• در شورای حل اختلاف، نصف این مبلغ یعنی ۱.۷۵ درصد از کل خواسته.

این رو باید همون اول کار پرداخت کنید. البته اگه توانایی پرداختش رو ندارید، همونطور که گفتیم می‌تونید دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی بدید تا دادگاه براتون قسط‌بندی کنه یا کلاً معافتون کنه.

صلاحیت محلی دادگاه

اینکه دادخواست رو به دادگاه کدوم شهر یا منطقه بفرستید هم مهمه. قاعده کلی اینه که دعوا توی دادگاه محل اقامت خوانده (بدهکار) رسیدگی می‌شه. اما گاهی اوقات یه استثناهایی هم داریم:

• اگه توی قرارداد محل خاصی برای رسیدگی به اختلافات مشخص شده باشه (مثلاً نوشته باشن: “هرگونه اختلاف از این قرارداد در دادگاه شهر تهران رسیدگی می‌شود”)، همون دادگاه صالح به رسیدگیه.
• اگه قرارداد مربوط به ملک باشه، دادگاه محل وقوع ملک صالحه.

پس حتماً نشانی خوانده رو دقیق بنویسید.

خسارت تاخیر تادیه

خب، اگه کسی پول شما رو دیر بده، علاوه بر اصل پول، باید خسارت تأخیر تأدیه رو هم بپردازه. اما این خسارت هر جایی قابل مطالبه نیست:

• باید طلبتون وجه رایج کشور باشه (یعنی ریال).
• سررسید پرداختش گذشته باشه.
• شما به عنوان طلبکار، طلب رو مطالبه کرده باشید (مثلاً با ارسال اظهارنامه یا حتی تقدیم همین دادخواست، مطالبه محقق می‌شه).

مبنای محاسبه این خسارت هم شاخص تورم بانک مرکزیه، نه نرخ بهره بانکی. پس حواستون باشه که چی رو مطالبه می‌کنید.

تأمین خواسته

این یکی یه برگ برنده برای شماست! تأمین خواسته یعنی چی؟ یعنی شما از دادگاه می‌خواید که قبل از صدور حکم نهایی، اموال بدهکار رو توقیف کنه تا نتونه اونها رو جابجا یا پنهان کنه. این کار جلوی خیلی از دردسرها رو می‌گیره و یه جور تضمین برای وصول طلبتونه.

می‌تونید درخواست تأمین خواسته رو همزمان با دادخواست مطالبه وجه قراردادی بدید، یا حتی بعد از تقدیم دادخواست و در جریان رسیدگی. معمولاً برای این کار باید یه “خسارت احتمالی” رو واریز کنید که دادگاه صلاح‌دید خودش رو اعمال کنه. حتماً این گزینه رو جدی بگیرید.

نقش اظهارنامه رسمی

اظهارنامه رسمی یه سند قانونیه که شما به وسیله اون، به طور رسمی و از طریق اداره پست، چیزی رو به طرف مقابل اعلام می‌کنید. توی دعوای مطالبه وجه قراردادی، ارسال اظهارنامه قبل از طرح دعوا خیلی مهمه. چرا؟

• اولاً، نشون می‌ده شما قبل از رفتن به دادگاه، تلاش کردید مشکل رو دوستانه حل کنید.
• ثانیاً، تاریخ ارسال اظهارنامه می‌تونه مبدأ خسارت تأخیر تأدیه شما باشه.

پس قبل از اینکه دادخواستتون رو بفرستید، اگه می‌تونید حتماً یه اظهارنامه رسمی به بدهکار بفرستید و مبلغ طلب و مهلت پرداخت رو بهش یادآوری کنید.

دفاعیات احتمالی خوانده و نقش وکیل متخصص

تا اینجای کار، همه چیز از دید شما که خواهان هستید، بررسی شد. اما هر دعوایی دو طرف داره! خوانده هم حق داره از خودش دفاع کنه و شاید دلایلی داشته باشه که بخواد ارائه بده. بیایید ببینیم اون ممکنه چه دفاعیاتی داشته باشه و چرا مشورت با یه وکیل متخصص می‌تونه کار شما رو راحت‌تر کنه.

دفاعیات رایج خوانده

وقتی شما دادخواست مطالبه وجه قراردادی رو به دادگاه می‌فرستید، خوانده هم فرصت دفاع پیدا می‌کنه. مهم‌ترین دفاعیاتی که ممکنه مطرح کنه، اینها هستن:

• پرداخت دین: شاید خوانده بگه که “آقا من پول رو پرداخت کردم!” و یه رسید یا گواهی واریز رو به دادگاه ارائه بده. اگه این اتفاق افتاد، شما باید ثابت کنید که اون رسید یا واریزی مربوط به این بدهی نبوده یا مبلغش ناقصه.
• تهاتر: ممکنه خوانده بگه “شما هم به من بدهکارید!” و درخواست تهاتر کنه. یعنی بدهی‌های دو طرف رو با هم حساب کنن و اگه چیزی اضافه موند، پرداخت بشه.
• فسخ یا بطلان قرارداد: شاید خوانده ادعا کنه که قراردادی که شما بهش استناد کردید، باطل بوده یا به هر دلیلی فسخ شده. مثلاً بگه چون شما به تعهداتتون عمل نکردید، قرارداد رو فسخ کرده.
• اعسار از پرداخت: اگه خوانده واقعاً وضع مالی خوبی نداشته باشه، ممکنه دادخواست اعسار بده و از دادگاه بخواد که اجازه بده بدهیش رو قسطی پرداخت کنه.
• عدم وجود دین: ساده‌ترین دفاع اینه که کلاً منکر بدهی بشه و بگه اصلاً چنین قراردادی وجود نداشته یا تعهد پرداختی نبوده.

هر کدوم از این دفاعیات، می‌تونه مسیر پرونده رو تغییر بده و نیاز به پاسخگویی حقوقی از طرف شما داره. پس باید آمادگی کامل برای مواجهه با این دفاعیات رو داشته باشید.

چرا باید از وکیل متخصص کمک بگیرید؟

شاید فکر کنید که خب، خودم می‌تونم نمونه دادخواست مطالبه وجه قراردادی رو پر کنم و کار رو پیش ببرم. بله، درسته، از نظر قانونی هیچ اجباری برای گرفتن وکیل نیست. اما حقیقت اینه که دعواهای حقوقی، مخصوصاً اونایی که جنبه مالی دارن، می‌تونن خیلی پیچیده بشن. اینجا جاییه که پای یه وکیل متخصص میاد وسط:

• افزایش دقت و سرعت: وکیل‌ها با تجربه و آشنایی کامل به قوانین، دادخواست رو بدون نقص تنظیم می‌کنن، مدارک رو درست جمع‌آوری می‌کنن و می‌دونن چطور پرونده رو سریع‌تر پیش ببرن. اونا می‌دونن چطور از تمام ظرفیت‌های قانونی برای به دست آوردن حقتون استفاده کنن، مثل درخواست تأمین خواسته در زمان مناسب.
• دانش به‌روز: قوانین و رویه‌های قضایی دائماً در حال تغییرن. وکیل متخصص همیشه از آخرین تغییرات خبر داره و می‌تونه بهترین استراتژی رو برای پرونده شما انتخاب کنه.
• نمایندگی در دادگاه: دیگه لازم نیست خودتون به دادگاه برید و با اصطلاحات پیچیده حقوقی دست و پنجه نرم کنید. وکیل شما در جلسات دادگاه حاضر می‌شه و از حقتون دفاع می‌کنه.
• مقابله با دفاعیات خوانده: وکیل می‌تونه پیش‌بینی کنه که خوانده چه دفاعیاتی ممکنه مطرح کنه و از قبل، راهکار مقابله با اونها رو آماده داشته باشه.
• پیگیری اجرای حکم: حتی بعد از صدور حکم، اجرای اون هم می‌تونه زمان‌بر و دشوار باشه. وکیل می‌تونه پیگیری‌های لازم رو برای اجرای حکم و توقیف اموال بدهکار انجام بده تا شما به پولتون برسید.

خلاصه اینکه، اگه می‌خواید بدون دردسر، با کمترین استرس و در سریع‌ترین زمان ممکن به حقتون برسید، کمک گرفتن از یه وکیل متخصص، سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌ایه.

نتیجه‌گیری

مطالبه وجه قراردادی، یه مسیر قانونیه که بهتون کمک می‌کنه حقتون رو از کسی که طبق قرارداد بهتون بدهکاره، بگیرید. از تعریف وجه قراردادی و فرقش با بقیه طلب‌ها گفتیم تا نحوه تنظیم قدم به قدم دادخواست مطالبه وجه قراردادی و معرفی انواع نمونه دادخواست مطالبه وجه برای شرایط مختلف. دیدیم که دونستن نکات حقوقی مهمی مثل صلاحیت دادگاه، هزینه دادرسی، خسارت تأخیر تأدیه و تأمین خواسته چقدر می‌تونه توی این راه به کارتون بیاد.

شاید در نگاه اول، این فرآیند پیچیده به نظر برسه، اما با همین راهنمایی‌ها و نمونه‌هایی که دیدیم، می‌تونید با آگاهی بیشتری قدم بردارید. یادتون نره که کامل بودن مدارک و دقیق نوشتن دادخواست، حرف اول رو می‌زنه. در نهایت، اگه پرونده‌تون پیچیدگی‌های خاص خودش رو داره یا نیاز به راهنمایی بیشتری احساس می‌کنید، مشاوره با یه وکیل متخصص می‌تونه بهترین تصمیم باشه. اونا با تجربه و دانششون، مسیر رو براتون هموار می‌کنن و شانس موفقیتتون رو بالا می‌برن.