نحوه نوشتن تامین دلیل

تامین دلیل راهکاری قانونی است که به شما کمک می کند تا مدارک و شواهد مهمی که دارید را قبل از اینکه از بین بروند یا تغییر کنند، رسمی و معتبر نگه دارید.

تاحالا شده نگران باشید که مدرکی که دارید، مثلاً یک عکس از خسارت وارده به ماشین یا خونه تون، تا وقتی پرونده تون به دادگاه برسه، از بین بره یا تغییر کنه؟ یا شاید شهودی دارید که ممکنه تا زمان دادگاه در دسترس نباشند؟ خب، دقیقاً برای همین مواقع است که «تامین دلیل» به کار می آید. در دنیای پر پیچ و خم مسائل حقوقی، گاهی اوقات زمان حرف اول را می زند. حفظ شواهد و مدارک، به خصوص وقتی پای دعواهای حقوقی در میان است، می تواند سرنوشت ساز باشد. تامین دلیل یک ابزار قانونی مهم است که به شما اجازه می دهد قبل از اینکه دیر شود، دلایل و مستندات خودتان را حفظ و رسمی کنید تا بعداً بتوانید با خیال راحت از آن ها در دادگاه استفاده کنید. این کار به نوعی مثل یک «چراغ قوه» است که روی واقعیت های موجود می اندازد و آن ها را برای آینده ثبت می کند. در این مقاله می خواهیم قدم به قدم به شما بگوییم که تامین دلیل چیست، چه کاربردهایی دارد و چگونه دادخواست تامین دلیل بنویسیم تا حقوق تان را به بهترین شکل ممکن حفظ کنید.

تامین دلیل چیست؟ فرقش با تحصیل دلیل کجاست؟

بیایید اول از همه ببینیم این «تامین دلیل» اصلاً یعنی چه و چرا باید سراغش برویم. طبق ماده 149 قانون آیین دادرسی مدنی، تامین دلیل به این معنی است که وقتی احتمال می دهید دلایل و مدارکی که برای اثبات حقتان دارید (مثل تحقیق محلی و کسب اطلاع از مطلعین و استعلام نظر کارشناسان یا دفاتر تجاری یا استفاده از قرائن و امارات موجود در محل و یا دلایلی که نزد طرف دعوا یا دیگری است)، ممکنه در آینده از بین برن یا دسترسی بهشون سخت بشه، از مرجع قانونی (معمولاً شورای حل اختلاف) درخواست می کنید که اونها رو ملاحظه و صورت برداری کنن. یعنی چی؟ یعنی یک گزارش رسمی از وضعیت فعلی دلیل شما تهیه میشه. این گزارش به خودی خود اثبات کننده حق شما نیست، اما یک مدرک معتبر به حساب می آید که در دعوای اصلی، دادگاه می تونه بهش استناد کنه.

تفاوت اساسی تامین دلیل و تحصیل دلیل

اینجا یک نکته خیلی مهم وجود داره که باید حواسمان بهش باشه: فرق بین تامین دلیل و تحصیل دلیل. خیلی ها این دو رو با هم اشتباه می گیرن، در حالی که ماهیتشون کاملاً فرق داره.

• تامین دلیل: شما دلیلی رو دارید و نگرانید که از بین بره یا تغییر کنه. مثلاً ماشینتون تصادف کرده و خسارت دیده. خود خسارت هست، شما می خواهید اون رو ثبت کنید قبل از تعمیر. یعنی «حفظ» دلیل موجود.
• تحصیل دلیل: شما هنوز دلیلی ندارید و دارید دنبالش می گردید تا پیدا کنید و به دستش بیارید. مثلاً می خواهید بفهمید چه کسی باعث خسارت شده و دنبال مدرکی برای اثبات این موضوع هستید. این دیگه تامین دلیل نیست، بلکه به دست آوردن دلیله. دادگاه ها درخواست تحصیل دلیل رو نمی پذیرند.

یادتون باشه، تامین دلیل فقط برای حفظ دلایل موجود است و نه برای پیدا کردن یا ساختن دلیل جدید.

چرا تامین دلیل اهمیت دارد و کجاها به کارمان می آید؟

تامین دلیل یک ابزار پیشگیرانه خیلی قوی تو حوزه حقوقه. بیایید ببینیم چه مواقعی ممکنه به کارتون بیاد:

1. بیم زوال یا از بین رفتن دلیل: مهم ترین مورد کاربرد تامین دلیل، زمانی است که بیم آن وجود داشته باشد که دلیل مورد نظر، به مرور زمان یا در اثر حوادث، از بین رفته یا دسترسی به آن دشوار شود. مثلاً، خسارت وارده به ملک یا خودرو، یا شهادت شهود مسافر. در این حالت، تامین دلیل مطالبه خسارت کمک می کنه وضعیت موجود رو ثبت کنید.
2. ضرورت اثبات فوری وضعیت موجود: گاهی اوقات باید سریعاً یک وضعیت رو ثبت کنید. مثلاً وضعیت یک ملک قبل از تخریب یا بازسازی، یا کیفیت یک کالای تحویل شده.
3. جلوگیری از انکار بعدی دلیل: تامین دلیل می تواند از انکار بعدی یک دلیل توسط طرف مقابل جلوگیری کند. وقتی شما یک دلیل رو رسمی ثبت می کنید، طرف مقابل خیلی سخت تر می تونه بعداً بگه که این دلیل وجود نداشته.
4. آمادگی برای طرح دعوا در آینده: تامین دلیل می تواند به متقاضی کمک کند تا پیش از طرح دعوا، ادله و مدارک لازم را جمع آوری و مستند نماید و با آمادگی بیشتری اقدام به طرح دعوا کند.

ماهیت حقوقی تامین دلیل: یک اقدام احتیاطی

تامین دلیل یک اقدام احتیاطی محسوب میشه، نه ماهوی. یعنی چی؟ یعنی دادگاه با این کار وارد ماهیت دعوای شما نمیشه و حقانیت کسی رو تایید یا رد نمی کنه. فقط و فقط دلایل رو ثبت می کنه. صورت جلسه تامین دلیل طبق ماده 155 قانون آیین دادرسی مدنی، جنبه اماره قضایی داره. یعنی دادگاه می تونه اون رو به عنوان یک نشانه یا قرینه در کنار بقیه مدارک بررسی کنه، اما به تنهایی حکم قطعی صادر نمی کنه. همچنین با تامین دلیل، هیچ حق جدیدی برای شما ایجاد نمیشه و هیچ تکلیفی هم به عهده طرف مقابل گذاشته نمیشه.

صلاحیت، ویژگی ها و شرایط تامین دلیل

وقتی می خواهید سراغ نحوه نوشتن تامین دلیل برید، باید اول بدونید که کجا باید درخواست بدید و چه شرایطی لازمه.

مرجع صالح برای درخواست تامین دلیل

مرجعی که صلاحیت رسیدگی به درخواست تامین دلیل رو داره، عموماً شورای حل اختلاف است. این موضوع در قوانین جدید شورای حل اختلاف هم تایید شده. اگر دعوایی هنوز مطرح نشده باشه، شما می تونید به شورای حل اختلاف محلی که دلیل شما اونجا هست یا محل اقامت طرف مقابل (خوانده) مراجعه کنید. اما اگه دعوایی در دادگاه در حال بررسی باشه، همون دادگاهی که به پرونده اصلی رسیدگی می کنه، صلاحیت رسیدگی به درخواست تامین دلیل شما رو هم داره.

ویژگی ها و اوصاف قرار تامین دلیل

• ماهیتاً یک درخواست است: درخواست تامین دلیل هم به صورت کتبی و هم شفاهی پذیرفته میشه، اما پیشنهاد می کنیم حتماً کتبی و از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنید تا رسمی باشه و سابقه داشته باشه.
• قرار تامین دلیل غیرقابل اعتراض است: خودِ قرار تامین دلیل (یعنی دستور دادگاه برای تامین دلیل) قابل اعتراض نیست. اما اگه به محتوای صورت جلسه یا نظر کارشناس اعتراض دارید، می تونید بعداً در دعوای اصلی این اعتراض رو مطرح کنید.
• عدم نیاز به تشکیل جلسه رسیدگی برای صدور قرار: برای صدور قرار تامین دلیل، معمولاً نیازی به تشکیل جلسه رسیدگی نیست. یعنی قاضی با بررسی مدارک و درخواست شما، اگر شرایط رو احراز کنه، دستور تامین دلیل رو صادر می کنه.
• ضرورت احضار خوانده برای اجرای قرار: طبق ماده 152 قانون آیین دادرسی مدنی، برای اجرای قرار تامین دلیل، طرف مقابل (خوانده) باید احضار بشه. مگر اینکه فوریت قضیه اونقدر بالا باشه که دادگاه دستور بده قبل از ابلاغ به خوانده، تامین دلیل انجام بشه (که بهش میگن تامین دلیل فوری).

شرایط عمومی درخواست تامین دلیل

برای اینکه درخواست تامین دلیل شما پذیرفته بشه، چندتا شرط کلی وجود داره:

1. ذی نفع بودن متقاضی: شما باید واقعاً از این تامین دلیل نفع ببرید و به اصطلاح ذی نفع باشید.
2. مشخص بودن موضوع و علت درخواست: باید دقیقاً بگید که موضوع تامین دلیل چیه (مثلاً خسارت به خودرو) و چرا این درخواست رو دارید (مثلاً بیم از بین رفتن آثار تصادف).
3. احراز فوریت: اگه می خواهید تامین دلیل فوری انجام بشه، باید ثابت کنید که فوریت وجود داره و هر لحظه تاخیر ممکنه به از بین رفتن دلیل منجر بشه.

راهنمای گام به گام: نحوه نوشتن دادخواست تامین دلیل

خب، رسیدیم به بخش اصلی! اینکه نحوه نوشتن تامین دلیل چطوریه. این کار با ثبت یک دادخواست تامین دلیل از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام میشه.

ساختار کلی دادخواست تامین دلیل

دادخواست تامین دلیل هم مثل بقیه دادخواست ها، یک فرم استاندارد داره که باید اون رو پر کنید و بعد از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت و ارسال کنید.

اجزای اساسی دادخواست تامین دلیل (با استناد به ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی)

بر اساس ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی، دادخواست تامین دلیل (چه کتبی چه شفاهی) باید این نکات رو داشته باشه:

1. مشخصات درخواست کننده و طرف او (خواهان و خوانده):

   باید مشخصات کامل خودتون (به عنوان خواهان یا درخواست کننده) و طرف مقابل (خوانده) رو وارد کنید. این مشخصات شامل نام، نام خانوادگی، آدرس، شغل، و کد ملی میشه. یه نکته کلیدی اینجاست: ماده 154 قانون آیین دادرسی مدنی اجازه داده در مواردی که تعیین طرف مقابل برای درخواست کننده تامین دلیل ممکن نباشه، درخواست بدون تعیین طرف هم پذیرفته میشه. البته باید دلیل عدم امکان تعیین خوانده رو در شرح دادخواست بنویسید.

2. موضوع دعوایی که برای اثبات آن درخواست تامین دلیل می کنید:

   باید به صورت واضح و مشخص بنویسید که برای اثبات چه دعوایی (که در آینده ممکنه مطرح کنید یا در حال حاضر مطرح شده) این درخواست رو دارید. مثلاً مطالبه خسارت ناشی از تصادف.

3. اوضاع و احوالی که موجب درخواست تامین دلیل شده است (شرح دادخواست):

   این بخش خیلی مهمه! اینجا باید به طور دقیق و با جزئیات کامل توضیح بدید که چرا نیاز به تامین دلیل دارید. باید فوریت و ضرورت کار رو مشخص کنید. با مثال و استدلال قوی بنویسید که چه اتفاقی افتاده که شما نگران از بین رفتن یا تغییر دلیل تون هستید. مثلاً ترکیدگی لوله همسایه باعث شده سقف منزل در حال ریزش باشه و نیاز به تعمیر فوری داره و اگر ثبت نشه، آثار خسارت از بین می ره.

مدارک و منضمات لازم برای دادخواست تامین دلیل

برای اینکه دادخواست شما کامل باشه و مشکلی پیش نیاد، این مدارک رو آماده کنید:

• تصویر برابر اصل کارت ملی متقاضی (یا وکیل).
• وکالت نامه (اگر وکیل دارید).
• اسناد و مدارک مربوط به دلیل مورد نظر (اجاره نامه، سند خسارت، کروکی، استشهادیه، عکس و…).

هزینه دادرسی تامین دلیل

هزینه تامین دلیل جزو دعاوی غیرمالی محسوب میشه و تعرفه خاص خودش رو داره. این هزینه رو باید هنگام ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت کنید.

نمونه دادخواست های کاربردی تامین دلیل (برای کپی و دانلود)

برای اینکه کارتون راحت تر بشه، چند نمونه از دادخواست تامین دلیل رو اینجا براتون می نویسم که می تونید با توجه به شرایط خودتون اونها رو شخصی سازی کنید. فقط حواستون باشه که اینها صرفاً الگو هستن و همیشه بهتره قبل از ثبت نهایی، با یک وکیل مشورت کنید.

نمونه دادخواست تامین دلیل عمومی و قابل ویرایش

این یک قالب کلی و استاندارد است که می توانید جزئیات مربوط به پرونده خود را در آن وارد کنید. دقت کنید که بخش های داخل [ ] را با اطلاعات پرونده خودتان جایگزین نمایید.

مشخصات خواهان:
نام: [نام کامل متقاضی]
نام خانوادگی: [نام خانوادگی متقاضی]
نام پدر: [نام پدر متقاضی]
کد ملی: [کد ملی متقاضی]
شغل: [شغل متقاضی]
آدرس: [آدرس دقیق محل اقامت متقاضی]

مشخصات خوانده:
نام: [نام کامل طرف مقابل]
نام خانوادگی: [نام خانوادگی طرف مقابل]
نام پدر: [نام پدر طرف مقابل]
کد ملی: [کد ملی طرف مقابل]
شغل: [شغل طرف مقابل]
آدرس: [آدرس دقیق محل اقامت طرف مقابل]
(در صورت عدم امکان تعیین طرف مقابل، عبارت نامعلوم قید شود و دلیل آن در شرح دادخواست ذکر گردد.)

خواسته: تقاضای صدور قرار تامین دلیل

دلایل و منضمات:
1. کپی برابر اصل کارت ملی خواهان
2. [تصویر یا اصل سند/مدرک مربوطه - مثلاً: تصویر مبایعه نامه، اجاره نامه، عکس، فیلم و ...]
3. [لیست سایر مدارک مرتبط مانند استشهادیه، گزارشات و...]

ریاست محترم شورای حل اختلاف / دادگاه [نام شهرستان مربوطه]

با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار عالی می رساند اینجانب [نام کامل خواهان] در خصوص [شرح مختصر موضوع اختلاف احتمالی یا دلیلی که قرار است تامین شود] دارای حق/ذینفع می باشم.
نظر به اینکه [شرح دقیق و مستدل اوضاع و احوالی که موجب بیم زوال، از بین رفتن یا تعذر ارائه دلیل در آینده شده است. مثال: ملک اینجانب واقع در آدرس فوق، به دلیل [علت آسیب یا وضعیت اضطراری] دچار [نوع خسارت یا وضعیت فعلی] گردیده است. با توجه به اینکه برای جلوگیری از خسارات بیشتر و یا ترمیم، نیاز به اقدام فوری دارم و بیم آن می رود که آثار خسارت/وضعیت فعلی تا زمان رسیدگی به دعوای اصلی از بین برود یا تغییر کند، لذا...] و به منظور حفظ و استناد به دلیل [نام دلیل مورد نظر - مثلاً: وضعیت فعلی ملک، شهادت شهود] در صورت طرح دعوا در آینده، تقاضای تامین دلیل به شرح ذیل مورد استدعاست:

*   [شرح اقدامات درخواستی - مثلاً: معاینه محل و تهیه صورتمجلس از وضعیت فعلی ملک]
*   [در صورت لزوم، جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری در رشته مربوطه جهت برآورد میزان خسارت/بررسی فنی]
*   [استماع شهادت شهود اینجانب به اسامی: [نام و نام خانوادگی شهود] ساکن در آدرس های [آدرس شهود] به منظور [موضوع شهادت]]
*   [سایر اقدامات مورد نیاز جهت تامین دلیل مانند استعلام از یک نهاد دولتی و...]

با عنایت به مراتب فوق و ضرورت حفظ دلیل/ادله مذکور جهت جلوگیری از تضییع حق اینجانب، مستنداً به ماده 149 و ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی، صدور قرار تامین دلیل به شرح خواسته، از محضر آن مرجع محترم مورد استدعاست.

با احترام فراوان،
[امضا خواهان]
تاریخ: [تاریخ تقدیم دادخواست]

نمونه دادخواست تامین دلیل با جلب نظر کارشناس

برای مواردی که برای بررسی و ثبت یک دلیل، نیاز به نظر تخصصی کارشناس دارید (مثلاً برآورد خسارت، بررسی فنی)، از این الگو استفاده کنید و حتماً نوع کارشناسی مورد نیاز را مشخص کنید. کافیست قسمت خواسته و شرح دادخواست را مطابق زیر تغییر دهید:

خواسته: تقاضای صدور قرار تامین دلیل با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری

شرح دادخواست:
...لذا به منظور حفظ دلیل و برآورد دقیق میزان خسارت وارده، تقاضای تامین دلیل با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری (در رشته [مثلاً: حوادث رانندگی / امور فنی ساختمان]) جهت معاینه و تهیه صورتمجلس و برآورد میزان خسارت وارده، مستنداً به ماده 149 و ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی، از محضر آن مرجع محترم مورد استدعاست.

نمونه دادخواست تامین دلیل مطالبه خسارت

این نمونه مخصوص وقتی است که قصد مطالبه خسارت را دارید و می خواهید قبل از هرگونه تغییر یا تعمیر، وضعیت خسارت وارده را ثبت و مستند کنید. کافیست قسمت خواسته و شرح دادخواست را مطابق زیر تغییر دهید:

خواسته: تقاضای صدور قرار تامین دلیل مطالبه خسارت با جلب نظر کارشناس

شرح دادخواست:
...با توجه به اینکه خسارت وارده [شرح وضعیت - مثلاً: شدید بوده و نیاز به تعمیر فوری دارد و در صورت عدم تعمیر، ممکن است آثار آن از بین برود / هر لحظه خطر ریزش سقف وجود دارد] و اینجانب قصد دارم پس از تعمیر، خسارات وارده را از خوانده محترم مطالبه نمایم، لذا مستنداً به ماده 149 و ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی، از آن مرجع محترم، در راستای حفظ ادله موجود و جلوگیری از تضییع حقوق بنده، تقاضای صدور قرار تامین دلیل مطالبه خسارت با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری جهت معاینه و تهیه صورتمجلس و برآورد میزان خسارت وارده مورد استدعاست.

نمونه دادخواست تامین دلیل فوری (اجرا قبل از ابلاغ)

در شرایطی که فوریت بسیار بالاست و هر لحظه تاخیر ممکن است به از بین رفتن کامل دلیل منجر شود، می توانید درخواست تامین دلیل فوری بدهید. کافیست قسمت خواسته و شرح دادخواست را مطابق زیر تغییر دهید و دلیل فوریت را قوی تر ذکر کنید:

خواسته: تقاضای صدور قرار تامین دلیل فوری (اجرا قبل از ابلاغ به خوانده) با جلب نظر کارشناس

شرح دادخواست:
...با توجه به اینکه هر لحظه ممکن است خسارات جبران ناپذیری به ملک اینجانب وارد شود و در صورت تاخیر در تامین دلیل، آثار و میزان خسارت به طور کامل از بین خواهد رفت یا افزایش می یابد و امکان استفاده از آن به عنوان دلیل در دعوای اصلی وجود نخواهد داشت، و همچنین با وجود مراجعات مکرر، خوانده محترم همکاری لازم را جهت رفع عیب یا بازدید کارشناس نمی نمایند، لذا مستنداً به ماده 149 و ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی و نظر به فوریت امر، تقاضای صدور قرار تامین دلیل فوری با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری (در رشته مربوطه) و اجرای آن قبل از ابلاغ به خوانده محترم، جهت معاینه محل و تهیه صورتمجلس از وضعیت فعلی و برآورد میزان خسارات وارده، از محضر آن مرجع محترم مورد استدعاست.

نمونه دادخواست تامین دلیل از شورای حل اختلاف (تخلیه ملک)

اگر قصد تامین دلیل تخلیه ملک (مثلاً به دلیل اتمام قرارداد اجاره) را دارید و می خواهید وضعیت ملک را قبل از تحویل رسمی ثبت کنید، این الگو برای شما مناسب است. کافیست قسمت خواسته و شرح دادخواست را مطابق زیر تغییر دهید:

خواسته: تقاضای صدور قرار تامین دلیل جهت تخلیه ملک مورد اجاره به علت اتمام موعد قرارداد با جلب نظر کارشناس (در صورت نیاز)

شرح دادخواست:
...با وجود اتمام مدت اجاره و مراجعات مکرر و ارسال اظهارنامه [در صورت ارسال]، خوانده محترم از تخلیه ملک خودداری می ورزند و بیم آن می رود که وضعیت ملک دچار تغییرات ناخواسته گردد یا از ارائه کلید و تحویل ملک امتناع شود.
لذا مستنداً به ماده 149 و ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی، از آن مرجع محترم، تقاضای صدور قرار تامین دلیل جهت معاینه محل، تهیه صورتمجلس از وضعیت فعلی ملک و صورت برداری از وضعیت تخلیه یا عدم تخلیه، تحویل یا عدم تحویل کلیدها و قفل های مربوط به ساختمان، و در صورت لزوم جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری جهت [شرح تخصصی در صورت نیاز - مثلاً: بررسی وضعیت فنی تاسیسات]، از محضر آن مرجع محترم مورد استدعاست.

نمونه دادخواست تامین دلیل استماع شهادت شهود

اگر شهودی دارید که نگران عدم دسترسی به آنها در آینده هستید، می توانید درخواست تامین دلیل استماع شهادت شهود را مطرح کنید تا اظهارات آنها به صورت رسمی ثبت شود. کافیست قسمت خواسته و شرح دادخواست را مطابق زیر تغییر دهید:

خواسته: تقاضای صدور قرار تامین دلیل جهت استماع شهادت شهود

شرح دادخواست:
...نظر به اینکه شهود اینجانب، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی شاهد 1] فرزند [نام پدر] به آدرس [آدرس دقیق] و آقای/خانم [نام و نام خانوادگی شاهد 2] فرزند [نام پدر] به آدرس [آدرس دقیق] [شرح اوضاع و احوال فوریت - مثلاً: قصد مهاجرت دارند / بیمار هستند و بیم فوت یا عدم امکان حضورشان در آینده نزدیک وجود دارد] و بیم آن می رود که در زمان رسیدگی به دعوای اصلی نتوانند در دادگاه حضور یابند یا اظهاراتشان را فراموش کنند، لذا مستنداً به ماده 149 و ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی، از آن مرجع محترم تقاضای صدور قرار تامین دلیل جهت استماع و صورت برداری از شهادت شهود فوق الذکر در خصوص [موضوع دقیق شهادت - مثلاً: نحوه انجام معامله / جزئیات واقعه] از محضر آن مرجع محترم مورد استدعاست.

فرآیند رسیدگی و اجرای قرار تامین دلیل

بعد از اینکه دادخواست تامین دلیل رو ثبت کردید، چند تا مرحله دیگه پیش رو دارید:

بررسی دادخواست و صدور قرار

دادگاه یا شورای حل اختلاف، دادخواست شما رو بررسی می کنه. اگه فوریت امر رو تشخیص بده، ممکنه حتی بدون اینکه وقت رسیدگی تعیین کنه، فوراً قرار تامین دلیل رو صادر کنه. تو مواقع عادی، ممکنه وقت رسیدگی تعیین بشه و طرفین برای توضیح احضار بشن. بعد از بررسی، اگه شرایط رو محرز بدونه، قرار تامین دلیل رو صادر می کنه.

اجرای قرار تامین دلیل

حالا نوبت اجرای قراره. این مرحله ممکنه شامل اقدامات مختلفی باشه، مثلاً:

• معاینه محل: قاضی یا کارشناس می ره به محل مورد نظر (مثلاً محل خسارت) و وضعیت رو از نزدیک بررسی می کنه.
• تحقیق محلی: از افراد محلی یا مطلعین تحقیق میشه.
• جلب نظر کارشناس: اگه موضوع تخصصی باشه (مثل بررسی فنی یا برآورد خسارت)، پرونده به یک کارشناس متخصص ارجاع داده میشه.
• صورت برداری: از اسناد، مدارک، یا وضعیت فیزیکی یک شیء یا محل، صورت برداری رسمی انجام میشه.

اگه طرف مقابل بخواد مانع اجرای قرار بشه، با کمک ضابطین قضایی (مثلاً نیروی انتظامی) این قرار به اجبار اجرا میشه. اما یادمون باشه که این اجبار فقط برای اجرای قرار و صورت برداری است، نه برای اینکه طرف مقابل رو مجبور به انجام کاری کنیم.

ارزش اثباتی نتایج تامین دلیل

یه نکته مهم اینه که صورت جلسه تامین دلیل به خودی خود اثبات کننده حق نیست. یعنی باهاش نمی تونید بگید که حتماً حق با شماست. در واقع، این صورت جلسه فقط وضعیت موجود رو در زمان خاصی ثبت کرده. در دعوای اصلی، دادگاه اون رو به عنوان یک اماره یا قرینه در کنار بقیه مدارک و شواهد بررسی می کنه و ارزش اثباتی نهایی اون رو تعیین می کنه. طرف مقابل هم می تونه به محتوای تامین دلیل اعتراض کنه و دادگاه باید به این اعتراضات رسیدگی کنه.

یادتان باشد، تامین دلیل یک سند محکم از وضعیت موجود است، اما فقط دادگاه نهایی می تواند بر اساس آن و سایر شواهد، حکم صادر کند.

نکات مهم و کاربردی در تامین دلیل

حالا که با نحوه نوشتن تامین دلیل آشنا شدیم، بد نیست چند تا نکته مهم و کاربردی رو هم بدونید:

• اقدام به موقع: برای تامین دلیل، هرچه زودتر اقدام کنید بهتره. چون هدف اصلیش حفظ دلیله و اگه دیر بشه، ممکنه دیگه دلیلی برای حفظ کردن نمونده باشه.
• مشاوره با وکیل: با اینکه تلاش کردیم همه چیز رو ساده توضیح بدیم، اما مسائل حقوقی پیچیدگی های خاص خودشون رو دارن. به خصوص اگه پرونده تون حساس یا پیچیده است، حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید. اون می تونه بهترین راهنمایی رو بهتون بکنه و مطمئن بشید که دادخواستتون کامل و بی نقصه.
• عدم تکرار در دعوای اصلی: وقتی دلیلی رو تامین کردید، لازم نیست که در دعوای اصلی هم دوباره از نو درخواست همون تامین دلیل رو بدید. همون صورت جلسه تامین دلیل کفایت می کنه.

نتیجه گیری

همونطور که دیدید، تامین دلیل یک ابزار حقوقی خیلی مهم و کاربردیه که می تونه تو لحظات حساس، حافظ حقوق شما باشه. با این کار می تونید با خیال راحت، دلایل و مدارکتون رو از گزند فراموشی، تغییر یا از بین رفتن حفظ کنید و با قدرت بیشتری برای احقاق حق تون اقدام کنید. پس اگه احساس کردید مدارکتون در خطر از بین رفتن یا تغییر هستند، دست دست نکنید و برای ثبت دادخواست تامین دلیل اقدام کنید. این کار می تونه تفاوت بزرگی تو نتیجه پرونده تون ایجاد کنه.