نمونه دادخواست مطالبه چک صیادی ثبت نشده

اگر چکی داری که صادرکننده در سامانه صیاد ثبتش نکرده، نگران نباش! می تونی با دادخواست حقوقی، وجهشو مطالبه کنی. این مقاله راهنمای کامله توئه تا بدونی چطور حق تو بگیری و مراحل قانونی رو قدم به قدم برداری.

داستان از جایی شروع می شه که یه چک صیادی به دستت می رسه، اما بعد از کلی امیدواری برای وصولش، متوجه می شی صادرکننده زحمت ثبت اطلاعاتشو تو سامانه صیاد به خودش نداده! اینجاست که کلی سوال تو ذهنت می چرخه: حالا تکلیف چیه؟ اصلاً این چک اعتباری داره؟ چطوری پولمو پس بگیرم؟ نگران نباش، چون تو تنها نیستی و خیلی ها با این مشکل دست و پنجه نرم می کنن. قوانین مربوط به چک های صیادی هرچند برای شفافیت و امنیت بیشتر وضع شدن، اما گاهی اوقات همین قوانین می تونن دردسرهایی هم برای دارنده چک های ثبت نشده ایجاد کنن. هدف ما تو این مقاله اینه که بهت یه راهکار حقوقی و عملی نشون بدیم و یه نمونه دادخواست کاربردی و قدم به قدم برات فراهم کنیم تا بتونی با خیال راحت و با دانش کافی، حق و حقوقتو پیگیری کنی و پولت رو پس بگیری.

چک صیادی ثبت نشده: اصلا یعنی چی و دردسرش کجاست؟

احتمالاً تو این چند سال اخیر، اسم چک صیادی به گوشت خورده و می دونی که با چک های قدیمی فرق داره. قانون گذار خواسته با این چک ها، جلوی خیلی از سوءاستفاده ها و برگشتی های بی حساب و کتاب رو بگیره و کاری کنه که هر کسی نتونه به راحتی چک بلامحل صادر کنه. اما همین سیستم جدید، گاهی اوقات خودش مشکلات دیگه ای رو پیش میاره، مخصوصاً وقتی صادرکننده چک، وظیفه ی اصلی خودش رو که همون ثبت چک تو سامانه صیاده، انجام نده.

چک صیادی، قانون جدید و داستان ثبت شدنش

ببینید، چک صیادی یه جورایی مثل یه شناسنامه الکترونیکی برای چک می مونه. قبل از اینکه چک رو دست کسی بدی، صادرکننده باید یه سری اطلاعات مثل مبلغ، تاریخ و مشخصات دریافت کننده رو تو سامانه صیاد ثبت کنه. بعدش هم دریافت کننده باید این اطلاعات رو تأیید کنه. این کار برای چیه؟ برای اینکه همه چیز شفاف باشه و بانک مرکزی هم نظارت کاملی روی صدور و وصول چک ها داشته باشه.

بر اساس ماده ۲۱ مکرر قانون صدور چک (که سال ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰ هم اصلاح شد)، ثبت اطلاعات چک تو سامانه صیاد، دیگه یه گزینه نیست، بلکه اجباره! این قانون اومد تا اعتبار و امنیت چک ها رو بالا ببره و جلوی خیلی از کلاهبرداری ها و سوءاستفاده ها رو بگیره. اما اگه این ثبت انجام نشه، چه اتفاقی میفته؟

اینجاست که دردسر شروع می شه. اصلی ترین مشکل اینه که اگه مشخصات چک شما تو سامانه صیاد ثبت نشده باشه، بانک هیچ وظیفه ای برای پرداخت وجه اون نداره! حتی از این بدتر، بانک ها مکلفن از صدور گواهی عدم پرداخت (همون برگشتی خودمون) برای این چک ها خودداری کنن. یعنی شما حتی نمی تونی برگشتی چک رو بگیری که یکی از مدارک اصلی برای پیگیری های قانونی بود. این یعنی چک شما، از حالت یه سند تجاری با امتیازات خاص، خارج می شه و تبدیل می شه به یه سند عادی که پیگیریش تو دادگاه، یه مقدار فرق داره و باید مسیر دیگه ای رو بری.

بالاخره چک ثبت نشده، سند عادیه یا نه؟

این سوالی که مطرح کردی، از اون سوالات مهمیه که کلی بحث حقوقی پشتشه و باعث سردرگمی خیلی ها شده. وقتی یه چک صیادی تو سامانه ثبت نمی شه، حقوقدان ها و مراجع قضایی دیدگاه های مختلفی دارن. بعضی ها می گن چون ثبت نشده، دیگه اصلاً چک نیست و فقط یه سند عادیه مثل یه رسید دست نویس. یعنی فقط می تونی از طریق دادگاه حقوقی و با استناد به اینکه صادرکننده بهت بدهکاره، پولتو مطالبه کنی، نه با استفاده از مزایای خاص قانون چک.

از اون طرف، گروهی دیگه معتقدن که عدم ثبت تو سامانه صیاد، فقط باعث می شه بانک نتونه وجه چک رو پرداخت کنه و یا گواهی عدم پرداخت صادر کنه. ولی این به این معنی نیست که ماهیت چک از بین رفته و دیگه چک محسوب نمی شه. اونا به ماده ۳۱۰ قانون تجارت استناد می کنن که چک رو تعریف کرده و میگن تعریف اصلی چک همچنان سر جاشه. اما با این حال، نتیجه ی عملی برای شما دارنده چک تفاوتی نداره، چون بانک وظیفه ای برای پرداختش نداره.

جالبه بدونی، یه نظریه مشورتی از اداره کل حقوقی قوه قضائیه به شماره ۷/۱۴۰۰/۱۴۷۸ مورخ ۱۴۰۱/۰۳/۲۵ میگه که دارنده چک ثبت نشده، نمی تونه از صادرکننده بخواد که چک رو تو سامانه ثبت کنه، چون اصلاً این چک از شمول قانون چک خارج شده و جنبه تجاری خودش رو از دست داده. این یعنی شما باید به چشم یه سند عادی بهش نگاه کنی و دعوای مطالبه وجه سند عادی رو تو دادگاه مطرح کنی.

پس نتیجه عملی برای ما چیه؟ اینه که وقتی با یه چک صیادی ثبت نشده روبرو شدی، باید بدونی که نمی تونی از امتیازات ویژه قانون چک (مثل درخواست صدور اجراییه مستقیم) استفاده کنی و پیگیری حقوقی اون یه مقدار زمان برتر و متفاوت تر از چک های ثبت شده است. باید با چشم یه طلب عادی بهش نگاه کنی و برای وصولش از مسیر دادگاه عمومی حقوقی اقدام کنی.

قبل از دادخواست: چه قدم هایی باید برداری؟

قبل از اینکه پاتو تو راهروهای دادگاه بذاری و دادخواستت رو تنظیم کنی، یه سری کارهای اولیه هست که حسابی به دردت می خوره و می تونه پرونده ات رو قوی تر کنه. مثل اینکه قبل از شروع یه مسابقه مهم، خودت رو خوب گرم کنی تا بهترین عملکرد رو داشته باشی.

گام اول: گرفتن اعلامیه عدم ثبت برگه چک در سامانه صیاد از بانک

همونطور که گفتیم، برای چک صیادی ثبت نشده، بانک گواهی عدم پرداخت (همون برگشتی) صادر نمی کنه. خب پس چی کار کنیم؟ اینجا یه بخشنامه خیلی مهم از بانک مرکزی به دادمون می رسه: بخشنامه شماره ۱۱۷۵۳۳ مورخ ۱۴۰۱.۵.۱۱. این بخشنامه میگه که ذینفعان چک هایی که تو سامانه صیاد ثبت نشدن، می تونن از بانک «اعلامیه عدم ثبت برگه چک در سامانه صیاد» رو درخواست کنن. این اعلامیه یه جورایی نقش همون گواهی عدم پرداخت رو برای تو بازی می کنه، البته با یه کم تفاوت.

تفاوت اصلی اینه که اعلامیه عدم ثبت، مثل گواهی عدم پرداخت، کد رهگیری نداره و نشون دهنده اینه که «عملیات بانکی روی این چک به دلیل ثبت نشدن تو سامانه صیاد، امکان پذیر نیست». با اینکه کد رهگیری نداره، اما یه سند معتبر از طرف بانکه که نشون می ده تو برای وصول پولت اقدام کردی و بانک به دلیل نقص قانونی (عدم ثبت توسط صادرکننده)، نتونسته کاری برات بکنه. این سند، یکی از مهم ترین مدارک تو دادگاهه و حتماً باید بگیریش. برای درخواستش هم کافیه با همون چک و مدارک شناسایی بری شعبه بانک مربوطه و درخواست «اعلامیه عدم ثبت» رو بدی. اونا موظفن که این سند رو بهت بدن.

گام دوم: ارسال اظهارنامه به صادرکننده چک: اتمام حجت!

بعد از اینکه اعلامیه عدم ثبت رو از بانک گرفتی، قدم بعدی و خیلی مهم، ارسال یه اظهارنامه برای صادرکننده چکه. شاید فکر کنی که خب دیگه مستقیم بریم دادگاه، اظهارنامه واسه چیه؟ ولی باور کن، ارسال اظهارنامه یه حرکت حقوقی هوشمندانه است که چندین فایده مهم داره:

1. اولاً، یه سابقه رسمی و حقوقی ایجاد می کنی که نشون می ده تو قبل از مراجعه به دادگاه، تمام تلاشت رو برای حل مسالمت آمیز موضوع کردی.
2. ثانیاً، یه جورایی اتمام حجت می کنی و به صادرکننده اطلاع می دی که اگه چک رو ثبت نکنه یا وجهش رو پرداخت نکنه، مجبور می شی از طریق قانونی اقدام کنی. این ممکنه باعث بشه صادرکننده به خودش بیاد و قبل از بالا گرفتن قضیه، مشکل رو حل کنه.
3. ثالثاً، می تونی تو متن اظهارنامه، بهش بگی که یا چک رو تو سامانه ثبت کنه و وجهش رو بپردازه، یا اینکه پولت رو نقداً بهت بده. حتی می تونی خسارت تأخیر تأدیه رو هم از تاریخ اظهارنامه به بعد مطالبه کنی (البته این مورد بستگی به نظر دادگاه داره).

برای تنظیم و ارسال اظهارنامه، می تونی به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنی. محتوای اظهارنامه باید شامل مشخصات خودت و صادرکننده، مشخصات چک، اشاره به عدم ثبت اون تو سامانه صیاد، و درخواست مشخصی از صادرکننده باشه. مثلاً ازش بخوای که تو یه مهلت مشخص، وجه چک رو پرداخت کنه یا چک رو تو سامانه ثبت کنه.

نمونه مختصر متن اظهارنامه:

جناب/سرکار آقای/خانم [نام و نام خانوادگی صادرکننده]، یک فقره چک صیادی به شماره [شماره چک] به مبلغ [مبلغ چک] ریال در تاریخ [تاریخ سررسید] توسط شما صادر و به اینجانب [نام و نام خانوادگی شما] تحویل گردید. متاسفانه تاکنون مشخصات چک در سامانه صیاد ثبت نگردیده و بانک نیز از پرداخت وجه و صدور گواهی عدم پرداخت امتناع می نماید. لذا ظرف مهلت قانونی [مثلاً ۵ روز] نسبت به ثبت چک در سامانه صیاد و پرداخت وجه آن و یا پرداخت وجه چک به صورت نقدی اقدام نمایید. در غیر این صورت، از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم نمود و مسئولیت کلیه خسارات و هزینه های دادرسی بر عهده شما خواهد بود.

تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه چک صیادی ثبت نشده: حالا دیگه وقت اقدامه!

حالا که تمام کارهای اولیه رو انجام دادی و مدارکت رو جمع و جور کردی، وقتشه که مهم ترین قدم رو برداری: تنظیم دادخواست و تقدیمش به دادگاه. نترس، این مرحله هم با راهنمایی های ما آسون تر از چیزیه که فکر می کنی.

ارکان اصلی دادخواست مطالبه وجه چک صیادی ثبت نشده

یه دادخواست حقوقی، مثل یه پازله که باید تمام قطعاتش سر جای خودش باشه تا تصویر کاملی رو نشون بده. این ارکان اصلی دادخواست شماست:

• خواهان: خب، معلومه دیگه، خواهان شما هستی! یعنی همون کسی که چک رو تو دستش داره و پولش رو می خواد. باید مشخصات کاملت (اسم و فامیل، کد ملی، آدرس دقیق خونه یا محل کارت) رو بنویسی.
• خوانده: این همون صادرکننده چکه که باید پول رو بهت بده. مشخصات کامل اون (اسم و فامیل، کد ملی، آدرسش) رو هم باید دقیقاً بنویسی. آدرسش خیلی مهمه، چون ابلاغیه های دادگاه به اون آدرس فرستاده می شه.
• مرجع رسیدگی صالح: معمولاً دادگاه عمومی حقوقی جایی که خوانده (صادرکننده چک) زندگی می کنه (محل اقامت خوانده) یا جایی که بانکی که چک روش صادر شده قرار داره (محل بانک محال علیه)، صلاحیت رسیدگی رو داره. می تونی یکی از این دو رو انتخاب کنی.
• خواسته اصلی: اینجا باید مشخص کنی چی می خوای. اصلی ترین خواسته ات «مطالبه وجه چک» به مبلغ مشخصیه. علاوه بر این، می تونی «خسارت تأخیر تأدیه» (یعنی جریمه دیرکرد پرداخت پولت)، «هزینه های دادرسی» (یعنی پول هایی که برای دادگاه و مراحل قانونی پرداخت می کنی) و اگه وکیل گرفتی، «حق الوکاله وکیل» رو هم مطالبه کنی.
• دلایل و مستندات: اینجا باید تمام برگ برنده هات رو رو کنی! چی ها رو باید پیوست کنی؟
  • عکس چک (هم روی چک، هم پشتش).
  • اعلامیه عدم ثبت چک در سامانه صیاد که از بانک گرفتی.
  • رونوشت اظهارنامه ای که برای صادرکننده فرستادی.
  • اگه بابت یه قرارداد یا معامله ای چک رو گرفتی، رونوشت اون قرارداد یا سند مثبته. این خیلی کمک می کنه تا منشاء بدهی رو ثابت کنی.

نکات حقوقی مهم در نگارش شرح دادخواست

شرح دادخواست، جاییه که تو داستانت رو برای قاضی تعریف می کنی و توضیح می دی که چرا حق با توئه. پس باید قشنگ و حقوقی بنویسیش:

1. استناد به «سند عادی بودن» چک: چون چک صیادی شما ثبت نشده، باید تو شرح دادخواستت تأکید کنی که این برگه، از نظر قانونی یک سند عادی محسوب می شه و شما بر اساس این سند عادی، طلبکار هستی. این نکته خیلی مهمه چون روی رویه رسیدگی دادگاه تأثیر می ذاره.
2. تأکید بر «حسن نیت» دارنده: قاضی باید بفهمه که تو با نیت خوب این چک رو قبول کردی و از عدم ثبتش خبر نداشتی (یا حداقل انتظارش رو نداشتی). این نشون می ده که تو قربانی ماجرا هستی.
3. لزوم تقاضای «تأمین خواسته»: این یکی از مهم ترین درخواست هایی هست که می تونی داشته باشی. «تأمین خواسته» یعنی چی؟ یعنی از دادگاه می خوای قبل از اینکه رای نهایی صادر بشه و ممکنه فرآیند طولانی بشه، اجازه بده اموال خوانده (صادرکننده چک) به اندازه مبلغ چک توقیف بشه. این کار باعث می شه خوانده نتونه اموالش رو جابه جا کنه و بعداً برای وصول پولت به مشکل برنخوری. برای این کار معمولاً باید درصدی از مبلغ چک رو به عنوان «خسارت احتمالی» به حساب دادگستری واریز کنی، مگر اینکه دادگاه تشخیص بده نیازی نیست (مثلاً اگه منشاء دین خیلی محرز باشه). این موضوع تو بند (د) ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی اومده.
4. توضیح ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی: حتماً تو دادخواستت اشاره کن که بر اساس ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، شما حق مطالبه خسارت تأخیر تأدیه (جریمه دیرکرد) رو از تاریخ سررسید چک تا زمانی که پولت رو می گیری، داری. این خسارت بر اساس نرخ شاخص بانک مرکزی محاسبه می شه.

مراحل تقدیم دادخواست: از ثبت تا صدور رای

بعد از اینکه دادخواستت رو کامل و دقیق نوشتی و تمام مدارک رو پیوست کردی، حالا وقتشه که تقدیمش کنی:

1. ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: دیگه مثل قدیم نیست که بری دادگستری و تو صف وایسی. حالا باید بری یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی. اونجا دادخواستت رو ثبت می کنن و یه شماره پرونده بهت می دن. یادت باشه، موقع ثبت دادخواست باید هزینه های دادرسی رو هم پرداخت کنی که درصدش بستگی به مبلغ چک داره (حدود ۳.۵ درصد).
2. رسیدگی در دادگاه و فرآیند صدور رأی: بعد از ثبت، دادخواست شما به یکی از شعب دادگاه عمومی حقوقی ارجاع می شه. بعد از اینکه ابلاغیه ها برای خوانده رفت و دفاعیات اون هم شنیده شد، دادگاه با بررسی مدارک و شنیدن حرف های هر دو طرف، رأی صادر می کنه. اگه دادگاه حق رو به شما بده، صادرکننده محکوم می شه به پرداخت وجه چک، خسارت تأخیر تأدیه و هزینه های دادرسی. بعد از صدور رأی، اگه خوانده اعتراض نکنه یا اعتراضش رد بشه، می تونی از طریق اجرای احکام برای وصول پولت اقدام کنی.

نمونه دادخواست مطالبه وجه چک صیادی ثبت نشده

اینجا یه نمونه دادخواست براتون آوردیم که می تونید با پر کردن جاهای خالی، ازش استفاده کنید. یادتون باشه که این یه نمونه کلیه و بهتره برای پرونده خودتون، حتماً با یه وکیل مشورت کنید تا دادخواست دقیق و مناسب پرونده شما تنظیم بشه.

به نام خدا

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

خواهان:

• نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی شما]
• کد ملی: [کد ملی شما]
• آدرس: [آدرس دقیق شما (شهر، خیابان، کوچه، پلاک، واحد)]
• شماره تماس: [شماره تماس شما]

خوانده:

• نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی صادرکننده چک]
• کد ملی: [کد ملی صادرکننده چک]
• آدرس: [آدرس دقیق صادرکننده چک (شهر، خیابان، کوچه، پلاک، واحد)]
• شماره تماس: [شماره تماس صادرکننده چک]

وکیل خواهان: [در صورت داشتن وکیل، نام و نام خانوادگی وکیل و مشخصات پروانه وکالت] (در غیر این صورت، این بخش را حذف کنید)

خواسته:

1. مطالبه وجه یک فقره چک صیادی ثبت نشده به شماره [شماره چک] به مبلغ [مبلغ چک به عدد] ریال [مبلغ چک به حروف] ریال.
2. مطالبه کلیه خسارات دادرسی شامل هزینه ابطال تمبر دادخواست، هزینه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و سایر هزینه های قانونی.
3. مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک [تاریخ سررسید چک] تا زمان اجرای حکم، مطابق با شاخص تورم اعلامی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
4. صدور قرار تأمین خواسته به میزان خواسته، با تودیع [یا بدون تودیع] خسارت احتمالی. (با توجه به دلایل و مستندات شما، و تصمیم دادگاه)
5. مطالبه حق الوکاله وکیل طبق تعرفه قانونی. (در صورت داشتن وکیل)

دلایل و مستندات:

1. اصل و تصویر (کپی برابر اصل) یک فقره چک صیادی به شماره [شماره چک].
2. اصل و تصویر (کپی برابر اصل) اعلامیه عدم ثبت برگه چک در سامانه صیاد مورخ [تاریخ دریافت اعلامیه] صادره از بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه].
3. تصویر (کپی برابر اصل) اظهارنامه ارسالی به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال اظهارنامه].
4. تصویر (کپی برابر اصل) قرارداد عادی / فاکتور خرید و فروش / رسید پرداخت مورخ [تاریخ قرارداد/فاکتور/رسید] (در صورت وجود و مرتبط بودن با منشاء صدور چک).
5. تصویر کارت ملی و شناسنامه خواهان.

شرح دادخواست:

با سلام و احترام،

احتراما به استحضار عالی می رساند؛ اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، به موجب یک فقره چک صیادی به شماره [شماره چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه]، به مبلغ [مبلغ چک به عدد] ریال [مبلغ چک به حروف] ریال، که در تاریخ [تاریخ سررسید چک] صادر گردیده و دارنده آن می باشم، از خوانده محترم، جناب/سرکار آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده]، طلبکار می باشم.

متاسفانه، با وجود تمامی الزامات قانونی مقرر در ماده ۲۱ مکرر قانون صدور چک (اصلاحی ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰)، خوانده محترم تاکنون نسبت به ثبت مشخصات این چک در سامانه یکپارچه صیاد اقدام ننموده است. به دلیل عدم ثبت چک در سامانه صیاد، بانک محال علیه نیز بر اساس بخشنامه شماره ۱۱۷۵۳۳ مورخ ۱۴۰۱.۵.۱۱ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، از پرداخت وجه چک و صدور گواهی عدم پرداخت (برگشتی) امتناع نموده و صرفاً «اعلامیه عدم ثبت برگه چک در سامانه صیاد» را صادر کرده است که تصویر آن به پیوست تقدیم حضور می گردد.

با توجه به عدم ثبت چک در سامانه صیاد، این سند از شمول قانون صدور چک خارج شده و ماهیت سند عادی را پیدا کرده است. اینجانب به عنوان دارنده با حسن نیت چک، پیش از تقدیم این دادخواست، طی ارسال اظهارنامه ای به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ارسال اظهارنامه]، مراتب عدم ثبت چک و لزوم ایفای تعهد را به خوانده محترم ابلاغ نموده ام که متاسفانه بی نتیجه مانده است. همچنین، منشاء صدور این چک مربوط به [خرید و فروش/ارائه خدمات/وام/غیره] طبق [قرارداد/فاکتور/رسید] مورخ [تاریخ] می باشد که تصویر آن نیز ارائه می گردد.

لذا، با عنایت به مراتب فوق و با استناد به دلایل و مستندات پیوست، از محضر محترم دادگاه تقاضای صدور قرار تأمین خواسته جهت جلوگیری از تضییع حقوق اینجانب و توقیف اموال خوانده محترم (با/بدون تودیع خسارت احتمالی) را در بدو امر و سپس صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اصل وجه چک به مبلغ [مبلغ چک به عدد] ریال، به انضمام کلیه خسارات دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک [تاریخ سررسید چک] تا زمان اجرای کامل حکم (بر اساس ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی) و همچنین پرداخت حق الوکاله وکیل، مورد استدعاست.

با تجدید احترام،

نام و نام خانوادگی خواهان: [نام و نام خانوادگی شما]

امضاء:

تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

جمع بندی و یه عالمه توصیه دوستانه!

خب، رسیدیم به آخر داستان چک های صیادی ثبت نشده. دیدی که این موضوع چقدر می تونه پیچیده باشه و از اون چیزایی نیست که بشه به راحتی از کنارش رد شد. اما اگه با دقت و طبق مراحل قانونی جلو بری، می تونی حق و حقوق خودتو بگیری و اجازه ندی پولت از دستت بره. یادت باشه، دانش حقوقی و اقدام به موقع، مثل یه سپر محکمه که ازت محافظت می کنه.

اگه بخوایم یه جمع بندی کوتاه داشته باشیم، فهمیدیم که چک صیادی ثبت نشده، دیگه اون اعتبار و مزایای چک های معمولی رو نداره و مثل یه سند عادی باهاش رفتار می شه. برای همین، برای مطالبه وجهش باید مسیر دادگاه عمومی حقوقی رو بری. اما تو این مسیر، «اعلامیه عدم ثبت» از بانک و «ارسال اظهارنامه» برای صادرکننده، دو تا برگ برنده مهم محسوب می شن که حسابی به درد می خورن.

یه عالمه توصیه دوستانه برای شما:

• برای دارندگان چک: همیشه، تکرار می کنم همیشه، قبل از اینکه یه چک صیادی رو قبول کنی، حتماً از طریق اینترنت بانک، موبایل بانک یا برنامک های پرداخت، وضعیت ثبتش رو تو سامانه صیاد استعلام کن و از ثبت صحیحش مطمئن شو. تأیید دریافت چک تو سامانه هم یادت نره. کار از محکم کاری عیب نمی کنه! این ضرب المثل اینجا حسابی به کارت میاد. اگه دیدی ثبت نشده، به هیچ وجه قبولش نکن.
• برای صادرکنندگان چک: اگه چک صیادی صادر می کنی، وظیفه خودت رو فراموش نکن و بلافاصله بعد از صدور، اطلاعاتش رو تو سامانه صیاد ثبت کن. این کار هم به نفع خودته، هم به نفع دریافت کننده و هم جلوی کلی دردسر و دعوای حقوقی رو می گیره. عدم ثبت چک، می تونه کلی جریمه و محرومیت بانکی برات داشته باشه که اصلاً خوشایند نیست.

در نهایت، یادت باشه که تو مسائل حقوقی، زمان خیلی ارزشمنده. سیر و سرکه نقد بهتر از حلوای نسیه است. پس اگه با مشکل چک صیادی ثبت نشده روبرو شدی، سریع تر دست به کار شو و با راهنمایی های همین مقاله یا کمک یه وکیل متخصص، حق خودتو پیگیری کن. امیدواریم این مقاله برات مفید بوده باشه و تونسته باشیم راهنمای خوبی برات باشیم تا با اعتماد به نفس بیشتری تو این مسیر گام برداری.

منابع و قوانین مورد استناد:

• ماده ۲۱ مکرر قانون صدور چک (اصلاحی ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰)
• ماده ۳۱۰ قانون تجارت
• ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• بخشنامه شماره ۱۱۷۵۳۳ مورخ ۱۴۰۱.۵.۱۱ بانک مرکزی
• نظریه مشورتی شماره ۷/۱۴۰۰/۱۴۷۸ مورخ ۱۴۰۱/۰۳/۲۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه