عمل انحراف بینی توسط دکتر حمیدرضا مفرد : تجربه ای مطمئن برای اصلاح مشکلات تنفسی و زیبایی

آیا عمل انحراف بینی راهکاری قابل اعتماد برای بهبود تنفس و ظاهر بینی است؟ پاسخ قاطع به این پرسش مثبت است. عمل جراحی انحراف بینی که به نام سپتوپلاستی شناخته می شود یک روش درمانی مؤثر و رایج برای اصلاح انحراف تیغه بینی است. این جراحی که توسط جراحان مجرب گوش حلق و بینی از جمله دکتر حمیدرضا مفرد انجام می گیرد نه تنها به بهبود قابل توجه مشکلات تنفسی مرتبط با انحراف بینی کمک می کند بلکه می تواند در بهبود ظاهر و زیبایی کلی بینی نیز نقش بسزایی داشته باشد. در ادامه این مقاله به بررسی جامع و علمی این موضوع خواهیم پرداخت و ابعاد مختلف آن را از دیدگاه پزشکی و علمی موشکافانه تحلیل خواهیم کرد.

انحراف بینی چیست؟ یک نگاه علمی به آناتومی و فیزیولوژی بینی

تیغه بینی ساختاری استخوانی-غضروفی است که حفره بینی را به دو بخش راست و چپ تقسیم می کند. این تیغه از استخوان اتموئید و وومر در قسمت خلفی و غضروف چهارگوش در قسمت قدامی تشکیل شده است. حالت ایده آل این است که تیغه بینی در خط وسط قرار داشته باشد و دو حفره بینی را به طور مساوی تقسیم کند. اما در بسیاری از افراد تیغه بینی به طور کامل صاف نیست و درجاتی از انحراف را نشان می دهد.

به نقل از وب سایت https://drmofrad.com  زمانی رخ می دهد که این ساختار از خط وسط منحرف شده و باعث باریک شدن یک یا هر دو مجرای بینی شود. این انحراف می تواند در قسمت های مختلف تیغه بینی از جمله غضروف استخوان یا هر دو رخ دهد. انحراف تیغه بینی یک عارضه بسیار شایع است و تخمین زده می شود که بیش از ۸۰ درصد افراد درجاتی از انحراف تیغه بینی را دارند. در بسیاری از موارد این انحراف خفیف بوده و علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند. با این حال در موارد شدیدتر انحراف تیغه بینی می تواند منجر به مشکلات متعددی از جمله اختلالات تنفسی عفونت های سینوسی مکرر و حتی مشکلات خواب شود.

علل انحراف تیغه بینی متنوع هستند. برخی افراد به طور مادرزادی با انحراف تیغه بینی متولد می شوند در حالی که در برخی دیگر این عارضه در اثر ضربه به بینی در دوران کودکی یا بزرگسالی ایجاد می شود. ضربه به بینی می تواند منجر به شکستگی یا جابجایی استخوان ها و غضروف های تیغه بینی شود و در نهایت به انحراف آن بیانجامد. علاوه بر این رشد نامتقارن غضروف و استخوان در دوران رشد نیز می تواند در ایجاد انحراف تیغه بینی نقش داشته باشد.

علائم و نشانه های انحراف بینی : از گرفتگی بینی تا اختلالات خواب

علائم و نشانه های انحراف بینی بسته به شدت انحراف و محل آن می تواند بسیار متنوع باشد. در بسیاری از موارد افراد مبتلا به انحراف خفیف تیغه بینی هیچ علامتی را تجربه نمی کنند. با این حال انحراف های شدیدتر می توانند طیف گسترده ای از مشکلات را ایجاد کنند.

گرفتگی بینی شایع ترین علامت انحراف بینی است. این گرفتگی معمولاً در یک طرف بینی بیشتر احساس می شود اما می تواند به صورت متناوب بین دو طرف بینی نیز تغییر کند. گرفتگی بینی ناشی از انحراف تیغه بینی می تواند تنفس از طریق بینی را دشوار کند و فرد را مجبور به تنفس دهانی کند. تنفس دهانی به خصوص در شب می تواند منجر به خشکی دهان خر و پف و حتی اختلالات خواب شود.

مشکلات تنفسی ناشی از انحراف بینی می تواند فراتر از گرفتگی بینی باشد. انحراف شدید تیغه بینی می تواند جریان هوا را در مجاری بینی محدود کرده و باعث تنگی نفس و احساس کمبود هوا شود. این مشکل به ویژه در هنگام فعالیت بدنی یا ورزش تشدید می شود.

عفونت های سینوسی مکرر یکی دیگر از عوارض شایع انحراف بینی است. انحراف تیغه بینی می تواند باعث اختلال در تخلیه طبیعی سینوس ها شود. سینوس ها فضاهای پر از هوا در استخوان های صورت هستند که مخاط تولید می کنند و به تخلیه ترشحات بینی کمک می کنند. هنگامی که تخلیه سینوس ها به درستی انجام نشود مخاط در سینوس ها جمع شده و محیط مناسبی برای رشد باکتری ها و ویروس ها فراهم می کند که منجر به سینوزیت مکرر می شود.

خونریزی بینی (اپیستاکسی) نیز در افراد مبتلا به انحراف بینی شایع تر است. انحراف تیغه بینی می تواند باعث خشکی و نازک شدن مخاط بینی در یک طرف شود. این مخاط نازک و خشک بیشتر مستعد آسیب و خونریزی است به خصوص در هوای خشک یا هنگام دستکاری بینی.

علاوه بر علائم ذکر شده انحراف بینی می تواند منجر به درد صورت سردرد و اختلال در حس بویایی نیز شود. در برخی موارد انحراف بینی می تواند با خر و پف و آپنه خواب نیز مرتبط باشد. آپنه خواب یک اختلال جدی خواب است که در آن تنفس فرد در طول شب به طور مکرر قطع می شود.

تشخیص انحراف بینی : روش های علمی و پزشکی

تشخیص انحراف بینی معمولاً با معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص گوش حلق و بینی انجام می شود. پزشک با استفاده از یک اسپکولوم بینی داخل بینی را به دقت بررسی می کند تا انحراف تیغه بینی را مشاهده کند. در طول معاینه پزشک به دنبال علائمی مانند انحراف تیغه بینی تورم مخاط بینی پولیپ بینی و سایر ناهنجاری های احتمالی می گردد.

رینوسکوپی قدامی یکی دیگر از روش های معاینه بینی است که در آن پزشک با استفاده از یک رینوسکوپ که یک لوله نازک و روشن است داخل بینی را با دقت بیشتری بررسی می کند. رینوسکوپی قدامی به پزشک اجازه می دهد تا ساختارهای عمقی تر بینی را مشاهده کند و میزان و محل دقیق انحراف تیغه بینی را ارزیابی کند.

در برخی موارد ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق تر و بررسی سایر مشکلات احتمالی اندوسکوپی بینی را تجویز کند. اندوسکوپی بینی یک روش پیشرفته تر است که در آن از یک اندوسکوپ انعطاف پذیر یا صلب استفاده می شود که از طریق بینی وارد مجاری بینی و سینوس ها می شود. اندوسکوپی بینی به پزشک اجازه می دهد تا تصاویر دقیقی از داخل بینی و سینوس ها به دست آورد و مشکلات پنهان مانند پولیپ بینی تومورها یا عفونت های سینوسی را تشخیص دهد.

در موارد نادر ممکن است پزشک برای بررسی دقیق تر ساختار استخوانی بینی و سینوس ها سی تی اسکن (CT Scan) بینی و سینوس ها را تجویز کند. سی تی اسکن تصاویر مقطعی دقیقی از استخوان ها و بافت های نرم بینی و سینوس ها ارائه می دهد و به پزشک کمک می کند تا انحراف تیغه بینی و سایر مشکلات احتمالی را به طور کامل ارزیابی کند. سی تی اسکن معمولاً در مواردی که جراحی بینی مدنظر است یا در صورت وجود علائم پیچیده و غیرمعمول تجویز می شود.

درمان های انحراف بینی : از دارو تا جراحی سپتوپلاستی

درمان انحراف بینی بستگی به شدت علائم و تأثیر آن بر کیفیت زندگی فرد دارد. در موارد خفیف انحراف تیغه بینی که علائم آزاردهنده ای ایجاد نمی کنند ممکن است هیچ درمانی لازم نباشد. در این موارد پزشک ممکن است توصیه کند که فرد بهداشت بینی را رعایت کند و از عوامل تحریک کننده بینی مانند دود سیگار و آلاینده ها دوری کند.

برای علائم خفیف تا متوسط انحراف بینی ممکن است درمان های دارویی برای کاهش علائم و بهبود تنفس تجویز شود. این داروها معمولاً شامل موارد زیر هستند :

• ضد احتقان های بینی : این داروها به کاهش تورم مخاط بینی و باز شدن مجاری بینی کمک می کنند. ضد احتقان ها معمولاً به صورت اسپری یا قطره بینی تجویز می شوند و برای استفاده کوتاه مدت مناسب هستند. استفاده طولانی مدت از ضد احتقان های بینی می تواند منجر به وابستگی و بدتر شدن گرفتگی بینی شود (احتقان برگشتی).
• کورتیکواستروئیدهای بینی : این داروها داروهای ضد التهابی قوی هستند که به کاهش التهاب و تورم مخاط بینی کمک می کنند. کورتیکواستروئیدهای بینی معمولاً به صورت اسپری بینی تجویز می شوند و برای درمان طولانی مدت مناسب هستند.
• آنتی هیستامین ها : این داروها به کاهش علائم آلرژی مانند آبریزش بینی عطسه و خارش بینی کمک می کنند. آنتی هیستامین ها ممکن است در مواردی که انحراف بینی با آلرژی بینی همراه است تجویز شوند.
• شستشوی بینی با محلول نمکی : شستشوی بینی با محلول نمکی یک روش ساده و مؤثر برای تمیز کردن مجاری بینی کاهش گرفتگی بینی و مرطوب نگه داشتن مخاط بینی است. شستشوی بینی را می توان با استفاده از اسپری های بینی نمکی سرنگ یا دستگاه های شستشوی بینی انجام داد.

در مواردی که انحراف بینی شدید باشد و علائم آن با درمان های دارویی بهبود نیابد جراحی سپتوپلاستی به عنوان یک گزینه درمانی قطعی مطرح می شود. سپتوپلاستی یک عمل جراحی است که هدف آن اصلاح انحراف تیغه بینی و بهبود جریان هوا در مجاری بینی است. در طی عمل سپتوپلاستی جراح با ایجاد یک برش کوچک در داخل بینی به تیغه بینی دسترسی پیدا می کند. سپس قسمت های منحرف شده استخوان و غضروف تیغه بینی را برداشته و یا تغییر شکل می دهد تا تیغه بینی در خط وسط قرار گیرد. در نهایت برش ایجاد شده بخیه زده می شود و بینی پانسمان می شود.

عمل سپتوپلاستی معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی با آرام بخش انجام می شود. مدت زمان عمل سپتوپلاستی معمولاً بین ۳۰ تا ۹۰ دقیقه است. پس از عمل فرد معمولاً به مدت چند ساعت در بیمارستان تحت نظر قرار می گیرد و سپس می تواند به خانه بازگردد. دوره نقاهت سپتوپلاستی معمولاً حدود یک هفته است. در این مدت فرد ممکن است دچار گرفتگی بینی درد خفیف و خونریزی بینی شود. پزشک معمولاً داروهای مسکن و آنتی بیوتیک برای کاهش درد و جلوگیری از عفونت تجویز می کند.

مراقبت های خانگی و توصیه های سبک زندگی پس از عمل سپتوپلاستی

مراقبت های بعد از عمل سپتوپلاستی نقش مهمی در بهبودی سریع و کاهش عوارض دارد. توصیه های زیر معمولاً توسط پزشکان برای مراقبت های خانگی پس از عمل سپتوپلاستی ارائه می شود :

• استراحت کافی : استراحت کافی به بدن کمک می کند تا سریع تر بهبود یابد. توصیه می شود در چند روز اول پس از عمل از فعالیت های سنگین خودداری شود.
• بالا نگه داشتن سر : هنگام استراحت و خوابیدن سر را با استفاده از چند بالش بالا نگه دارید. این کار به کاهش تورم و خونریزی بینی کمک می کند.
• استفاده از کمپرس سرد : استفاده از کمپرس سرد بر روی بینی و صورت در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از عمل به کاهش تورم و درد کمک می کند.
• شستشوی بینی با محلول نمکی : شستشوی بینی با محلول نمکی به طور منظم پس از عمل سپتوپلاستی بسیار مهم است. این کار به تمیز نگه داشتن مجاری بینی مرطوب نگه داشتن مخاط بینی و جلوگیری از تجمع لخته های خون و ترشحات کمک می کند.
• پرهیز از فین کردن شدید : از فین کردن شدید در چند هفته اول پس از عمل خودداری کنید. فین کردن شدید می تواند باعث خونریزی و آسیب به بافت های ترمیم شده شود. در صورت نیاز به تمیز کردن بینی به آرامی و با ملایمت این کار را انجام دهید.
• پرهیز از فعالیت های سنگین و ورزش : از انجام فعالیت های سنگین و ورزش های شدید در چند هفته اول پس از عمل خودداری کنید. این فعالیت ها می توانند باعث افزایش فشار خون و خونریزی بینی شوند.
• پرهیز از مصرف دخانیات و الکل : مصرف دخانیات و الکل روند بهبودی را کند کرده و خطر عوارض را افزایش می دهد. توصیه می شود از مصرف دخانیات و الکل حداقل تا چند هفته پس از عمل خودداری شود.
• مصرف داروهای تجویز شده : داروهای تجویز شده توسط پزشک را به طور منظم و طبق دستور مصرف کنید. این داروها معمولاً شامل مسکن ها آنتی بیوتیک ها و اسپری های بینی هستند.
• مراجعه به پزشک : طبق برنامه زمان بندی شده به پزشک مراجعه کنید تا روند بهبودی شما بررسی شود و در صورت لزوم مراقبت های بیشتری ارائه گردد.

پیشگیری از مشکلات تنفسی ناشی از انحراف بینی و اقدامات لازم

در بسیاری از موارد انحراف بینی قابل پیشگیری نیست به خصوص اگر به صورت مادرزادی وجود داشته باشد. با این حال می توان اقداماتی را برای کاهش خطر انحراف بینی ناشی از ضربه به بینی انجام داد. استفاده از محافظ بینی در ورزش های تماسی مانند فوتبال بسکتبال و ورزش های رزمی می تواند از آسیب به بینی و انحراف تیغه بینی جلوگیری کند.

همچنین مراقبت از سلامت عمومی بینی و سینوس ها می تواند به کاهش مشکلات تنفسی ناشی از انحراف بینی کمک کند. این مراقبت ها شامل موارد زیر است :

• اجتناب از عوامل تحریک کننده بینی : از قرار گرفتن در معرض دود سیگار آلاینده های هوا مواد شیمیایی تحریک کننده و آلرژن ها خودداری کنید.
• رطوبت رسانی به بینی : در هوای خشک از دستگاه بخور برای مرطوب نگه داشتن هوای محیط استفاده کنید. همچنین شستشوی بینی با محلول نمکی به طور منظم می تواند به مرطوب نگه داشتن مخاط بینی کمک کند.
• درمان آلرژی های بینی : در صورت ابتلا به آلرژی بینی برای کنترل علائم آلرژی و کاهش التهاب مخاط بینی درمان های مناسب را تحت نظر پزشک انجام دهید.
• درمان عفونت های سینوسی : در صورت ابتلا به عفونت سینوسی به پزشک مراجعه کرده و درمان مناسب را به موقع دریافت کنید تا از مزمن شدن عفونت و عوارض آن جلوگیری شود.

نتیجه گیری : انحراف بینی و راهکارهای درمانی مدرن

انحراف بینی یک عارضه شایع است که می تواند منجر به مشکلات تنفسی و سایر علائم آزاردهنده شود. عمل جراحی سپتوپلاستی یک روش درمانی مؤثر و ایمن برای اصلاح انحراف تیغه بینی و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این عارضه است. سپتوپلاستی که توسط جراحان مجرب گوش حلق و بینی مانند دکتر حمیدرضا مفرد انجام می گیرد می تواند به طور قابل توجهی مشکلات تنفسی عفونت های سینوسی مکرر و سایر علائم مرتبط با انحراف بینی را بهبود بخشد.

با پیشرفت های اخیر در تکنیک های جراحی بینی سپتوپلاستی به یک روش جراحی کم تهاجمی تر و با دوره نقاهت کوتاه تر تبدیل شده است. در حال حاضر سپتوپلاستی به عنوان یک راهکار مطمئن و مؤثر برای اصلاح مشکلات تنفسی و زیبایی بینی شناخته می شود و می تواند به بهبود قابل توجه کیفیت زندگی افراد مبتلا به انحراف بینی کمک کند.

پرسش های متداول در مورد عمل انحراف بینی (سپتوپلاستی)

۱. آیا عمل انحراف بینی دردناک است؟

عمل سپتوپلاستی تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام می شود بنابراین در حین عمل هیچ دردی احساس نخواهید کرد. پس از عمل ممکن است درد خفیفی در بینی و صورت احساس کنید که با داروهای مسکن قابل کنترل است. معمولاً درد پس از عمل سپتوپلاستی شدید نیست و به تدریج در طی چند روز کاهش می یابد.

۲. دوره نقاهت عمل انحراف بینی چقدر طول می کشد؟

دوره نقاهت عمل سپتوپلاستی معمولاً حدود یک هفته است. در این مدت ممکن است دچار گرفتگی بینی تورم کبودی و خونریزی خفیف بینی شوید. بیشتر این علائم در طی چند روز اول کاهش می یابند. بیشتر افراد می توانند پس از یک هفته به فعالیت های روزمره خود بازگردند اما توصیه می شود از فعالیت های سنگین و ورزش های شدید به مدت چند هفته خودداری کنند. بهبودی کامل و رفع کامل تورم بینی ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد.

۳. آیا بعد از عمل انحراف بینی مشکلات تنفسی به طور کامل برطرف می شوند؟

در اکثر موارد عمل سپتوپلاستی می تواند به طور قابل توجهی مشکلات تنفسی ناشی از انحراف بینی را بهبود بخشد. هدف اصلی سپتوپلاستی اصلاح انحراف تیغه بینی و باز کردن مجاری بینی برای بهبود جریان هوا است. با این حال در برخی موارد ممکن است مشکلات تنفسی به طور کامل برطرف نشوند به خصوص اگر مشکلات دیگری مانند آلرژی بینی پولیپ بینی یا بزرگ شدن شاخک های بینی نیز وجود داشته باشد. در این موارد ممکن است نیاز به درمان های تکمیلی برای بهبود کامل تنفس باشد.

تأکید نهایی : اطلاعات ارائه شده در این مقاله جنبه عمومی دارند و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی تخصصی تلقی شوند. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب انحراف بینی حتماً به پزشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک متخصص با بررسی دقیق وضعیت شما و انجام معاینات لازم بهترین روش درمانی را برای شما تعیین خواهد کرد.