رابطه استرس و دیابت را بدانید

آفتاب نیوز :

دکتر مهتاب نیرومند فوق تخصص غدد بالغان بیمارستان شهدای تجریش و دانشیار دانشگاه با اشاره به نقش استرس در بروز یا پیش آگهی دیابت گفت: هر عامل استرس زا از نظر جسمی مانند بیماری تب عفونت و یا روحی و روانی مانند رویداد های عاطفی و سوگ عزیزان استرس محسوب می شود.

به گفته وی در مواجهه با استرس ترشح یکسری از هورمون ها در بدن افزایش می یابد تا سلول های بدن توانایی رویایی با استرس و دفاع از بدن را داشته باشد.

وی افزود: این هورمون ها مصرف گلوکز در سلول ها را کاهش می دهند تا گلوکز بیشتری برای سلول های دفاعی باقی بماند؛ بنابراین ممکن است یک نوع مقاومت به انسولین در بدن ایجاد شده و سطح گلوکز افزایش یابد.

دکتر نیرومند خاطرنشان کرد که استرس به تنهایی باعث بروز دیابت در افراد نمی شود و فاکتور های مختلف در بروز این بیماری دخیل هستند.

به گفته این متخصص غدد در هنگام مواجهه با استرس های شدید (مثل بستری در بیمارستان و…) قندخون بیمار به صورت موقت افزایش می یابد اما پس از رفع استرس شاهد کاهش قند خون هستیم.

۹۰ درصد بیماران دیابتی مبتلا به دیابت نوع دو هستند

وی دیابت نوع ۲ را شایعترین نوع دیابت برشمرد که بیش از ۹۰ درصد مبتلایان به این بیماری را تشکیل می دهند و افزود: فاکتور های متعددی نظیر ارث تغذیه نامناسب (پرچربی و پرکربوهیدارت) اضافه وزن و چاقی بی تحرکی و فعالیت بدنی کم در بروز دیابت موثر هستند.

مشارکت همزمان چند فاکتور در بروز دیابت

دکتر نیرومند وجود چند فاکتور همزمان را در بروز دیابت موثر عنوان کرد و گفت: به طور مثال درصورت وجود سابقه خانوادگی اگر فاکتور های محیطی (تغذیه نامناسب اضافه وزن و چاقی و بی تحرکی) نیز وجود داشته باشند شاهد بروز دیابت خواهیم بود. همانطور که در خانواده با وجود سابقه ارثی دیابت شاهد ابتلای برخی از اعضای خانواده به دیابت هستیم.

این دانشیار دانشگاه با اشاره به تاثیر استرس بر افزایش قندخون بیماران دیابتی گفت: با توجه به این که استرس به صورت موقتی قندخون فرد را بالا می برد استفاده از روش های کنترل استرس در این افراد بسیار اهمیت دارد و فرد باید با رعایت رژیم غذایی و دارویی مناسب قندخون خود را کنترل کند.

دیسترس ناشی از دیابت

این متخصص غدد دیسترس ناشی از دیابت را نوعی استرس ذکر کرد که وقتی برای اولین بار به فردی گفته می شود مبتلا به دیابت است دچار آن می شود. البته این استرس روحی بزرگ در هنگام تشخیص هر نوع بیماری دیگری برای افراد نیز پیش می آید.

به گفته وی در این شرایط فرد دچار استرس می شود که از این پس چه وضعیتی با این بیماری خواهد داشت پیش آگهی بیماری وی چیست چه دارو هایی را باید مصرف کند کاهش یا افزایش قند خون را چگونه مدیریت کند چگونه کار یا ورزش کند سوالاتی از این قبیل.

دیابت عصبی یا استرسی؛ یک باور غلط در جامعه

دکتر نیرومند دیابت عصبی یا استرسی را یک باور غلط در جامعه برشمرد و تاکید کرد: استرس به تنهایی هرگز باعث بروز دیابت نمی شود اما می تواند به بروز این بیماری در فردی که دارای زمینه ارثی تغذیه نامناسب و سایر فاکتور های خطر ذکر شده است کمک کند.

وی خاطرنشان کرد: استرس در مبتلایان به دیابت باعث افزایش ترشخ هورمون هایی می شود که در شرایط استرس به عنوان مکانیسم دفاعی بدن ترشح می شوند و ضد انسولین عمل کرده و باعث بالارفتن قند خون به صورت موقت می شوند.

این دانشیار دانشگاه با تاکید بر اهمیت کنترل استرس در مبتلایان به دیابت گفت: با توجه به افزایش قند خون در فرد دیابتی در مواجهه با استرس باید حتما کنترل استرس نیز جزو درمان های دیابت قرار گیرد و ضمن توصیه به تغذیه مناسب افزایش فعالیت بدنی و رعایت رژیم دارویی راهکار هایی نیز برای کنترل استرس داشته باشیم.

روش های مدیریت استرس در دیابت

دکتر نیرومند ورزش منظم را باعث کنترل قندخون و استرس برشمرد و گفت: ورزش مناسب منظم و مداوم ضمن کنترل قندخون باعث مدیریت و کنترل استرس فرد نیز می شود. همچنین به دلیل افزایش اندورفین هایی که در مغز ایجاد می شود و هورمون های شادی آور می تواند سطح استرس را پایین بیاورد.

این دانشیار دانشگاه علاوه بر رعایت الگوی صحیح سبک زندگی انجام مدیتیشن و یوگا را برای کنترل استرس به تمام افراد دیابتی توصیه کرد و یادآور شد که درصورت وجود استرس شدید فرد حتما باید برای مشاوره نزد روانپزشک مراجعه کند.

هشدار به مبتلایان دیابت؛ خوددرمانی ممنوع

این متخصص غدد مهمترین نکته در بیماران دیابتی را عدم قطع ارتباط با تیم درمان عنوان کرد و افزود: دیابت یک بیماری پیشرونده است که مدام باید فرد تحت نظر پزشک باشد و نیاز به پایش مداوم تجویز رژیم درمانی مناسب و تغییر آن با توجه به شرایط بیماری دارد.

دکتر نیرومند به مبتلایان خاطرنشان کرد: دیابت درصورتی که مدیریت و کنترل شود کاری با فرد ندارد اما درصورت عدم کنترل بیماری ممکن است تمام اعضای بدن را درگیر کرده و شاهد عوارض جبران ناپذیر آن باشیم.

این دانشیار دانشگاه افزود: بیماران دیابتی کنترل قندخون باید از نظر عوارض چشمی کلیوی و … نیز مورد بررسی قرار گیرد زیرا رژیم دارویی فرد ممکن است با توجه به عوارض ایجاد شده نیاز به تغییر داشته باشد.

وی به بیماران هشدار داد که از خوددرمانی پرهیز کرده و هرگز بدون تجویز پزشک یا با توصیه سایر بیماران دیابتی دارویی را مصرف نکنند زیرا رژیم دارویی هر فرد مختص اوست و براساس شرایط بیماری بدنی و وضعیت سلامت وی تعیین می شود و هرگز یک نسخه برای تمام افراد تجویز نمی شود.