حلقه مفقوده صنایع دستی؛ مسیر صادرات از برندسازی می گذرد – خبرگزاری فیچینو | اخبار ایران و جهان

خبرگزاری فیچینو-گروه استان ها: صنایع دستی هویت ملت ها را تشکیل می دهد و بسته بندی محصولات آن به صورت شیک و جذاب، امری لازم و ضروری برای فروش بیشتر است که به اعتقاد متولیان امر، این مهم باید به عنوان یک فرهنگ یا الزام اجباری در راستای توسعه صنایع دستی مد نظر قرار گیرد.

با وجود اینکه این صنعت، فرصت های اقتصادی مناسبی را برای کشورها فراهم می کند اما نمی توان تنها به بعد اقتصادی آن توجه داشت زیرا همراه با داد و ستد این کالاها، ویژگی های فرهنگی یک جامعه نیز منتقل می شود و با تبادل صنایع دستی، فرهنگ ها نیز با یکدیگر تعامل و ارتباط برقرار می کنند.

بسیاری از محصولات صنایع دستی با وجود ارزش بسیار بالای هنری و مادی به دلیل نداشتن بسته بندی مناسب، امکان رقابت در بازارهای صادراتی را ندارد؛ استان زنجان نیز با دارا بودن ظرفیت های بی بدیل در این بخش آنگونه که باید و شاید نتوانسته است به حد مناسب یا ایده آل خود در این زمینه برسد.

زنجان جزو استان های است که از تولیدات متنوع صنایع دستی برخوردار است. فرش، ملیله، انواع ظروف مسی، چاقو و بسیاری از صنایع دستی که بسیاری از آنها با نام و فیچینو و برند سایر استان ها در بازارهای داخلی و خارجی به فروش می رسند.

برند؛ مهم ترین حلقه مفقوده صنایع دستی کشور است

کارشناس و فعال حوزه صنایع دستی، از مقوله برند به عنوان مهم ترین حلقه مفقوده در حوزه صنایع دستی کشور یاد می کند و می گوید: به موضوع برند در عرصه صنایع دستی توجه زیادی نشده است.

یحیی رحمتی در گفت وگو با خبرنگار فیچینو اظهار می کند: همین امر باعث شده که در حوزه بازاریابی، صنایع دستی از این موضوع عقب مانده و موضوع مهم برند در این عرصه مغفول بماند و صنایع دستی از این حیث متضرر شود.

وی با اشاره به اینکه هر چند برند به صورت سنتی در تولیدات صنایع دستی ساری و جاری بوده اما به صورت علمی بر روی این موضوع کار نشده است، ادامه می دهد: زمانی که از چاقوی فرجیان و قلم تراش توسلیان صحبت می کنیم، این بدان معنی است که از یک صنعت دست که دارای برند است، صحبت می کنیم.

اگر قرار است برند اعتماد به محصول را بالا برده و تضمین کننده کیفیت و اصالت محصول باشد، نام اساتید بر روی محصول به منزله همان کارکرد برند است رحمتی با تاکید بر اینکه اگر قرار است برند اعتماد به محصول را بالا برده و تضمین کننده کیفیت و اصالت محصول باشد، نام اساتید بر روی محصول به منزله همان کارکرد است، می افزاید: با همه این تفاصیل معتقدیم به صورت علمی بر روی این موضوع کار نشده و باعث شده تا موضوع مهمی چون برند در عرصه صنایع دستی مورد غفلت قرار گیرد.

این کارشناس حوزه صنایع دستی با یادآوری اینکه استفاده از تجربیات جهانی یکی از موضوعات مهمی است که باید در حوزه برندسازی صنایع دستی به آن توجه داشته باشیم، اظهار می کند: کشورهایی چون تایلند، هند و چین تجربیات بسیار ارزنده ای در این حوزه دارند، لذا با توجه به اینکه ایران به لحاظ تنوع صنایع دستی جزو سه کشور برتر دنیا به شمار می رود، از این رو می توان از تجربیات این کشورها در برندسازی محصولات صنایع دستی بر پایه علم روز استفاده کرد.

رحمتی از زنجان به عنوان یکی از استان هایی که زمینه بسیار خوبی برای برخورداری از این موضوع را دارد، یاد کرد و ادامه می دهد: به طور مثال با اعلام و انتخاب شهر زنجان به عنوان شهر جهانی ملیله، مقدمات شکل گیری برند شهری در حوزه صنایع دستی فراهم شده است.

وی اضافه می کند: این در حالی است که بسیاری از شهرهای ایران از این نعمت محروم هستند، هر چند معتقدیم ثبت زنجان به عنوان شهر جهانی ملیله پایان کار نیست، بلکه شروع بهره بردن از این عنوان بین المللی برای برندسازی در حوزه محصولات صنایع دستی است و حتی می توان تلاش کرد زنجان را به عنوان شهر جهانی صنایع دستی فلزی به ثبت رساند.

اولویت امروز صنایع دستی زنجان برندسازی است

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان از برندسازی به عنوان اولویت امروز صنایع دستی استان نام می برد و با بیان اینکه صنایع دستی فلزی از جمله مس و چاقو جزو صنایع دستی کاربردی است، می گوید: مس یکی از کاربردی ترین صنایع دستی به شمار می رود که زنجان در تولید این هنر دست، سرآمد بوده و امروز شاهد استفاده اکثر مردم استان از مس زنجان هستیم.

سید سعید صفوی در گفت وگو با خبرنگار فیچینو با یادآوری اینکه موضوع بسته بندی یکی از مباحثی است که آن را پیگیری می کنیم، می افزاید: در همین راستا با چند سرمایه گذار در این زمینه وارد مذاکره شده ایم، هر چند معتقدیم هنوز راه زیادی برای رسیدن به نقطه مطلوب داریم.

این مسوول با تاکید بر اینکه برندسازی در حوزه صنایع دستی به جد دنبال شده و در این زمینه کارهایی انجام شده است، خاطرنشان می کند: دریافت نشان های ملی مرغوبیت یکی از اقدامات در این راستا است که امسال 25 نشان ملی مرغوبیت توسط هنرمندان استان زنجان دریافت شده و تلاش داریم با برگزاری کارگاه های آموزشی به این مهم برسیم.

صنایع دستی زمانی که بسته بندی و با یک برند مشخص تشکیل می شود، ارزش افزوده آن دوچندان می شود مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان با اشاره به اینکه صنایع دستی یک هنر ارزشمند است، اظهار می کند: این هنر ارزشمند زمانی که بسته بندی و با یک برند مشخص تشکیل می شود، ارزش افزوده آن دوچندان می شود که به همین منظور باید این موضوع را در استان نهادینه کنیم.

وی از تولید صنایع دستی زنجان در 55 رشته خبر داده و تصریح می کند: همه این آثار کاربردی است که برخی از این صنایع دستی با کیفیت به مراتب بهتری نسبت به سایر استان ها تولید می شود، این در حالی است که خاستگاه برخی از صنایع دستی از جمله مس، چاقو، چارق و … استان زنجان است.

لزوم برندسازی و مجوز بسته بندی محصولات صنایع دستی زنجان

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان می گوید: وجود برند مشخص در حوزه صنایع دستی سهم مهمی در تقویت این حوزه دارد و می تواند در صادرات صنایع دستی موثر باشد.

داشتن مشخصات و برخوردار بودن از برند صنایع دستی باعث ارتقا جایگاه این هنر صنعت در جامعه می شود و باعث افزایش سهم صنایع دستی در سبد صادرات و اقتصاد پایدار می شود

سید میکاییل موسوی با بیان اینکه استان زنجان دارای صنایع دستی فاخر و ارزشمندی است، ولی با این وجود در مقایسه با تولیدات صنایع دستی در جهان، صنایع دستی تولیدی استان فاقد بیوگرافی و درج نشدن مشخصات کامل به ویژه در نوع کلکسیونی است، می افزاید: داشتن مشخصات و برخوردار بودن از برند صنایع دستی باعث ارتقا جایگاه این هنر صنعت در جامعه می شود و باعث افزایش سهم صنایع دستی در سبد صادرات و اقتصاد پایدار می شود.

وی ادامه می دهد: بسته بندی چاقوی زنجان در ابعاد مقوایی یا چوبی انجام می گیرد و با توجه به اینکه محصولات مس زنجان از تعدد و تنوع بیشتری برخوردار است به همین دلیل نمی توان برای همه آنها بسته بندی لحاظ کرد و اغلب محصولات با ابعاد کوچک تر را در بسته بندی قرار می دهند.

موسوی می افزاید: بسته بندی به محصولات صنایع دستی ارزش و جایگاه لازم را می دهد، این استان در زمینه صنایع دستی حرفی برای گفتن دارد به طوری که انواع منحصر دارای از محصولات با تلاش بی وقفه هنرمندان زنجانی تولید می شود اما در بحث بسته بندی مشکلاتی وجود دارد.

معاون صنایع دستی استان زنجان با بیان اینکه با اقدامات انجام گرفته بسته بندی صنایع دستی استان در مقایسه با کشور رو به رشد بوده است، می گوید: بسته بندی به محصولات صنایع دستی ارزش و جایگاه لازم را می دهد و این استان در زمینه صنایع دستی حرفی برای گفتن دارد به طوری که انواع منحصر به فردی از محصولات با تلاش بی وقفه هنرمندان زنجانی تولید می شود اما در بحث بسته بندی آنها مشکلاتی وجود دارد.

موسوی می افزاید: تنوع تولیدات صنایع دستی استان بیش از گذشته افزایش یافته است و مس استان تنوع بیشتری دارد هرچند صادرات این محصول بنا به دلایلی کاهش یافته اما تلاش می کنیم روند رو به رشدی برای آن در پیش گرفته شود.

بی شک توجه به حوزه برندسازی صنایع دستی نقش مهم و تاثیرگذاری در تقویت بازار صنایع دستی و توسعه صادرات و تحقق اتکا به صادرات غیرنفتی دارد، روندی که هرچند در صحبت های مسوولان همواره مورد تاکید بوده ولی روند تحقق و اجرای آن با چالشهای مواجه است که باید برای تسهیل تحقق این فرایند تلاش شود.