جویدن آدامس در شب

جویدن آدامس در شب می تواند هم فواید و هم مضراتی برای سلامتی شما داشته باشد؛ از بهبود بوی دهان و کاهش استرس گرفته تا تحریک دستگاه گوارش و فشار به فک. علاوه بر این، خرافات عجیبی هم درباره این عادت وجود دارد که بد نیست با آنها آشنا شوید. تا حالا شده شب هنگام هوس آدامس کنید؟ یا از آن دسته آدم هایی باشید که همیشه یک بسته آدامس توی جیبشان دارند و قبل از خواب هم دست از سرش برنمی دارند؟ خب، این عادت به ظاهر ساده، پیچیدگی های خاص خودش را دارد، مخصوصاً وقتی پای شب و خواب و سلامت کلی بدنمان به میان می آید. خیلی ها فکر می کنند آدامس جویدن یک کار بی ضرر است، اما آیا واقعاً در شب هم همین طور است؟ با ما همراه باشید تا نگاهی عمیق تر به این موضوع بیندازیم.

جنبه های علمی و پزشکی جویدن آدامس در شب

بیایید رک و راست برویم سراغ اصل مطلب؛ جویدن آدامس قبل از خواب چه بلایی سر بدنمان می آورد؟ بعضی ها می گویند خوب است، بعضی ها می گویند بد. حقیقت کجاست؟ علم چه می گوید؟

تأثیر بر سلامت دهان و دندان

یکی از اولین چیزهایی که به ذهن می رسد، دندان هایمان است. آدامس جویدن در روز مزایایی برای دهان دارد، اما شب قضیه کمی فرق می کند.

• افزایش تولید بزاق: وقتی آدامس می جوید، دهانتان پر از بزاق می شود. این بزاق می تواند باقی مانده های غذا را بشوید و اسیدهای مضر را خنثی کند، که در طول روز خیلی خوب است و حتی از پوسیدگی دندان پیشگیری می کند. اما شب هنگام، دهان و دندان ما نیاز به استراحت دارند. تولید بیش از حد بزاق در شب می تواند این روند طبیعی را مختل کند.
• آدامس های بدون قند: اگر واقعاً دلتان می خواهد شب آدامس بجوید، لطفاً و حتماً سراغ آدامس های بدون قند بروید. این آدامس ها، به خصوص آن هایی که زایلیتول دارند، می توانند به مبارزه با باکتری های مضر دهان کمک کنند و حتی جلوی پوسیدگی دندان را بگیرند. زایلیتول ماده ای است که باکتری ها نمی توانند آن را هضم کنند، پس رشدشان متوقف می شود.
• آدامس های قنددار: این را دیگر همه می دانند، اما باز هم می گوییم: آدامس های قنددار در شب، فاجعه اند! قند روی دندان هایتان می ماند و بهترین بستر را برای رشد باکتری ها و ایجاد پوسیدگی فراهم می کند. شب که خوابیدید، این باکتری ها جشن می گیرند و دندان های شما قربانی می شوند.
• تأثیر بر بوی بد دهان: خب، یک آدامس نعنایی می تواند موقتاً بوی بد دهان را از بین ببرد. اما اگر بوی بد دهان ریشه ای (مثل مشکلات گوارشی یا بهداشت نامناسب) داشته باشد، آدامس فقط یک مسکن موقتی است و شب هنگام حتی می تواند مشکل را تشدید کند، چون منبع اصلی بو را از بین نمی برد.

تأثیر بر دستگاه گوارش

فکر می کنید آدامس جویدن فقط به دهانتان مربوط می شود؟ نه عزیزان، پای شکمتان هم در میان است! دستگاه گوارش ما یک سیستم پیچیده و حساس است.

• تحریک تولید اسید معده: وقتی آدامس می جوید، مغز شما سیگنال هایی به معده می فرستد که «غذا در راه است، آماده شو!». در نتیجه، معده شروع به تولید اسید می کند تا غذا را هضم کند. حالا فرض کنید غذایی در کار نیست و شما فقط هوا قورت داده اید! این تولید اسید بی مورد، مخصوصاً در شب، می تواند برای افراد دارای رفلاکس معده، سوزش سر دل (ترش کردن) یا زخم معده، یک کابوس باشد. اسید معده که جایی برای هضم پیدا نمی کند، بالا می آید و گلو و مری را می سوزاند.
• بلعیدن هوا: جویدن آدامس باعث می شود مقدار زیادی هوا را هم قورت دهید. این هوای اضافه، عامل اصلی نفخ، بادگلو و ناراحتی های گوارشی است. شب هنگام که بدنتان در حال استراحت است، این نفخ می تواند حسابی آزارتان بدهد.
• فعال شدن بی مورد روده: در بعضی موارد خاص، مثلاً بعد از جراحی روده، جویدن آدامس برای تحریک روده ها و بازگشت عملکرد طبیعی شان مفید است. اما در حالت عادی و قبل از خواب، فعال کردن بی مورد روده می تواند الگوی طبیعی دستگاه گوارش شما را به هم بریزد و روی کیفیت خوابتان هم تأثیر بگذارد.

تأثیر بر کیفیت خواب

خواب خوب شبانه، برای سلامتی حرف اول را می زند. حالا فکر کنید آدامس جویدن چه بلایی سر این خواب می آورد؟

• افزایش هوشیاری: جویدن یک فعالیت فیزیکی است که مغز را فعال نگه می دارد. شما با این کار، به جای اینکه مغزتان را برای خواب آماده کنید، دارید به آن سیگنال بیداری می دهید. مثل این می ماند که قبل از خواب شروع به دویدن کنید! همین فعال بودن مغز می تواند باعث شود دیرتر خوابتان ببرد یا خواب با کیفیتی نداشته باشید.
• محرک فک و دندان قروچه: اگر اهل دندان قروچه (بروکسیسم) هستید، جویدن آدامس قبل از خواب می تواند وضعیت را بدتر کند. عضلات فک شما را خسته می کند و در طول خواب، احتمال دندان قروچه را بالا می برد که هم به دندان ها آسیب می زند و هم خوابتان را آشفته می کند.
• تأثیر روانی: البته، برای بعضی ها جویدن آدامس می تواند یک جور آرامش بخش ذهنی باشد و استرس را کم کند. مثل یک عادت عصبی که به آن پناه می برند. اما این آرامش موقتی، معمولاً با عوارض جانبی که گفتیم، ارزشش را ندارد و بهتر است سراغ راه های سالم تر برای آرامش قبل از خواب بروید.

تأثیر بر مفاصل فک (TMJ)

فکتان هم نیاز به استراحت دارد! مثل هر مفصل دیگری در بدن، مفاصل فک (که به آن مفصل گیجگاهی-فکی یا TMJ می گویند) هم می توانند تحت فشار قرار بگیرند.

جویدن طولانی مدت و شدید آدامس، مخصوصاً قبل از خواب، فشار زیادی به عضلات و مفاصل فک وارد می کند. این فشار می تواند منجر به خستگی، درد و حتی التهاب در این ناحیه شود. اگر از قبل هم مشکلاتی مثل صدای فک (کلیک کردن)، درد هنگام باز و بسته کردن دهان یا قفل شدن فک دارید، جویدن آدامس می تواند حسابی علائم را بدتر کند. تصور کنید ماهیچه های فک که تمام روز برای حرف زدن و غذا خوردن فعال بوده اند، شب هنگام به جای استراحت، باز هم مجبور به فعالیت شوند. نتیجه آن، قطعاً درد و ناراحتی است.

بررسی ادعای کاهش جذب کلسیم و پوکی استخوان

یکی از باورهای رایج (که حتی در محتوای رقبا هم به آن اشاره شده) این است که جویدن آدامس، به خصوص در شب، جذب کلسیم را کاهش می دهد و می تواند منجر به پوکی استخوان شود. بیایید ببینیم علم چه می گوید.

تا به امروز، شواهد علمی قوی و مستندی که به طور مستقیم و قاطعانه نشان دهد جویدن آدامس (چه در شب چه در روز) جذب کلسیم را به طور چشمگیری کاهش می دهد و باعث پوکی استخوان می شود، وجود ندارد. این یک باور عمومی است که احتمالاً ریشه در سوءتفاهم ها یا مطالعاتی داشته که نتایج قطعی نداشته اند. جذب کلسیم یک فرآیند پیچیده در دستگاه گوارش است که تحت تأثیر عوامل زیادی مثل ویتامین D، سطح هورمون ها، و سلامت کلی روده قرار دارد، نه صرفاً جویدن آدامس.

البته، اگر آدامس های قنددار می جوید، این قند می تواند به سلامت دندان ها آسیب بزند، که ربطی به جذب کلسیم کل بدن ندارد. همچنین، اگر مشکلات گوارشی مثل رفلاکس دارید که با آدامس تشدید می شود، این مشکلات می توانند به طور غیرمستقیم روی جذب مواد مغذی تأثیر بگذارند، اما نه به صورت مستقیم و اختصاصی روی کلسیم به دلیل جویدن آدامس. پس، در مورد این ادعا، بهتر است با خیالی راحت تر به شواهد علمی معتبر اتکا کنیم.

خرافات و باورهای فرهنگی پیرامون جویدن آدامس در شب

حالا که از بحث های علمی و پزشکی فارغ شدیم، بیایید کمی هم به دنیای قصه ها و باورهای عامیانه سر بزنیم. باور کنید یا نه، بعضی از فرهنگ ها، داستان های عجیبی در مورد جویدن آدامس در شب دارند که شاید شاخ هایتان دربیاید!

خرافه جویدن گوشت مرده و دیدن مردگان

یکی از جالب ترین و البته کمی ترسناک ترین خرافات در مورد جویدن آدامس در شب، مربوط به کشورهای ترکیه و مجارستان است. در این فرهنگ ها، این باور وجود دارد که اگر شب هنگام آدامس بجوید، در واقع دارید گوشت مردگان را می جوید!

تصور کنید! این باور از کجا آمده؟ ظاهراً ریشه های این خرافه به کتابی به نام «گربه سیاه و شبدر چهار برگ» از نویسنده ای به نام هری الیور برمی گردد. در این کتاب و فرهنگ عامه، گفته می شود که شب، زمان بازگشت ارواح و ارواح خبیثه است. جویدن آدامس در شب، به نوعی شما را در معرض این موجودات قرار می دهد و از آنجایی که دهان و جویدن با مصرف غذا مرتبط است، این ایده شکل گرفته که شما دارید غذای ارواح یا حتی بدتر، گوشت مردگان را می خورید. بعضی ها حتی پا را فراتر می گذارند و می گویند اگر شب آدامس بجویید، خواب مرده ها را می بینید یا حتی در خواب به سراغ شما می آیند!

از نظر روانشناسی و منطقی، این خرافات معمولاً ریشه در ترس های باستانی انسان از تاریکی، ناشناخته ها و مرگ دارند. شب همیشه نماد رمز و راز و اتفاقات ماوراءالطبیعه بوده. وقتی دلیلی منطقی برای یک پدیده پیدا نمی کردند، آن را به نیروهای غیبی ربط می دادند و این خرافات نسل به نسل منتقل می شدند.

در برخی فرهنگ ها، جویدن آدامس در شب، به خصوص پس از تاریکی کامل، معادل جویدن گوشت مردگان یا نزدیک شدن به دنیای ارواح تلقی می شود، باوری که ریشه در ترس های باستانی انسان از شب و ناشناخته ها دارد.

سایر باورهای مرتبط

جویدن آدامس در شب فقط به گوشت مرده ختم نمی شود. در برخی فولکلورها و باورهای محلی، چیزهای دیگری هم به آن ربط می دهند:

• بدشانسی آوردن: در بعضی مناطق، این باور وجود دارد که جویدن آدامس در شب، بدشانسی می آورد. شاید در گذشته، دیدن یک نفر در تاریکی که مشغول جویدن چیزی است، عجیب به نظر می آمده و باعث می شده او را با چیزی شیطانی یا بدیمن مرتبط کنند.
• جلب ارواح یا اجنه: مثل بسیاری از کارهای دیگری که در شب نهی می شوند (مانند سوت زدن در شب یا ناخن گرفتن)، جویدن آدامس هم گاهی به جلب ارواح یا اجنه ربط داده می شود. این باورها بیشتر برای ترساندن کودکان یا ایجاد نظم اجتماعی در گذشته استفاده می شده اند.

تفاوت خرافات با واقعیت

شاید شنیدن این خرافات بامزه یا حتی ترسناک باشد، اما نکته مهم این است که باید فرق بین باورهای فرهنگی و حقایق علمی را بدانیم. ما به همه فرهنگ ها و سنت ها احترام می گذاریم، اما وقتی پای سلامتی خودمان به میان می آید، باید رویکردی منطقی و علمی داشته باشیم.

هیچ مدرک علمی برای اثبات اینکه جویدن آدامس در شب باعث دیدن مردگان یا جویدن گوشت آن ها می شود، وجود ندارد. این ها بیشتر قصه هایی هستند که از گذشته تا امروز دهان به دهان چرخیده اند. پس لازم نیست نگران باشید که با یک آدامس ساده، اتفاقات ماوراءالطبیعه ای برایتان بیفتد! تمرکز ما باید روی جنبه های واقعی و تأثیرات جسمی این عادت باشد.

توصیه ها و نتیجه گیری عملی

خب، حالا که حسابی موشکافی کردیم و همه جوانب را بررسی کردیم، از جنبه علمی گرفته تا خرافات عجیب و غریب، وقت آن است که یک جمع بندی کاربردی داشته باشیم. آیا باید شب ها آدامس بجویم یا نه؟

چه زمانی باید از جویدن آدامس در شب پرهیز کرد؟

باور کنید یا نه، برای بعضی ها جویدن آدامس در شب، اصلاً فکر خوبی نیست. اگر شما هم جزو این دسته اید، بهتر است این عادت را ترک کنید:

• مشکلات گوارشی: اگر با رفلاکس معده، سوزش سر دل (ترش کردن)، نفخ یا زخم معده دست و پنجه نرم می کنید، جویدن آدامس قبل از خواب می تواند وضعیتتان را بدتر کند.
• درد فک یا مشکلات TMJ: اگر مفصل فکتان درد می کند، هنگام باز و بسته کردن دهان صدا می دهد یا سابقه دندان قروچه دارید، فشار اضافی ناشی از جویدن آدامس می تواند علائمتان را تشدید کند.
• مشکلات خواب: اگر برای خوابیدن مشکل دارید، بی خوابی به سراغتان می آید یا به طور کلی کیفیت خوابتان پایین است، فعالیت فک و مغز ناشی از جویدن آدامس، می تواند این مشکل را جدی تر کند.
• سلامت دندان ها (به خصوص با آدامس قنددار): اگر آدامس قنددار می جوید، که خب اصلاً ایده خوبی نیست، اما اگر اصرار دارید، حواستان باشد که قند در شب به دندان ها می چسبد و ریسک پوسیدگی را به شدت بالا می برد.

اگر اصرار به جویدن آدامس در شب دارید، چگونه این کار را ایمن تر انجام دهید؟

شاید به هر دلیلی، شما جزو آن دسته افرادی باشید که بدون آدامس قبل از خواب آرامش ندارند یا عادتشان شده است. اشکالی ندارد، اما می توانید این کار را با رعایت چند نکته، ایمن تر کنید:

• انتخاب آدامس های بدون قند و حاوی زایلیتول: این مهم ترین نکته است. آدامس های بدون قند که زایلیتول دارند، می توانند به جای آسیب زدن، به سلامت دندان ها کمک کنند.
• جویدن برای مدت زمان کوتاه: نهایتاً ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بجوید و بعد آن را دور بیندازید. جویدن طولانی مدت فقط به فک و معده تان فشار می آورد.
• پرهیز از جویدن شدید و پرفشار: با ملایمت بجوید. نیازی نیست عضلات فکتان را حسابی ورزش دهید!
• عدم جویدن دقیقاً قبل از خواب: حداقل یک ساعت قبل از اینکه سرتان را روی بالش بگذارید، آدامس را کنار بگذارید تا هم معده تان آرام شود و هم مغزتان برای خواب آماده شود.

جایگزین های مناسب برای جویدن آدامس در شب

حالا اگر تصمیم گرفتید آدامس شبانه را کنار بگذارید، چه کارهایی می توانید انجام دهید؟ جایگزین های سالم و آرامش بخش زیادی وجود دارد:

1. نوشیدن آب: اگر دهانتان خشک شده یا بوی بدی دارد، یک لیوان آب خنک می تواند حسابی کمک کننده باشد و البته هیچ ضرری هم ندارد.
2. مصرف چای های گیاهی آرام بخش: چای بابونه، سنبل الطیب، یا اسطوخودوس می توانند اعصابتان را آرام کنند و شما را برای یک خواب راحت آماده سازند.
3. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن: برای درمان واقعی بوی بد دهان، هیچ چیز مثل رعایت بهداشت دهان و دندان نیست. یک مسواک و نخ دندان کامل، خیلی مؤثرتر از هر آدامسی است.
4. انجام تکنیک های آرامش بخش قبل از خواب: مدیتیشن، خواندن یک کتاب، گوش دادن به موسیقی آرام، یا حتی یک دوش آب گرم، می توانند بهترین جایگزین ها برای جویدن آدامس و رسیدن به آرامش ذهنی و جسمی باشند.

نتیجه گیری

در نهایت، تصمیم با شماست که آیا جویدن آدامس در شب را ادامه دهید یا نه. همان طور که دیدید، این عادت می تواند هم فواید محدودی (در صورت استفاده از نوع بدون قند) و هم مضراتی برای سلامت دهان، دندان، دستگاه گوارش، فک و کیفیت خوابتان داشته باشد. خرافات هم که جای خود دارند و نباید سلامتی تان را فدای آن ها کنید. مهم این است که با آگاهی کامل و بر اساس شرایط فردی خودتان تصمیم بگیرید. اگر نگرانی های خاصی دارید یا با مشکلات پزشکی دست و پنجه نرم می کنید، بهتر است قبل از هر تصمیمی، با پزشک یا دندانپزشکتان مشورت کنید. فراموش نکنید، یک زندگی سالم تر، با تصمیمات آگاهانه شروع می شود.